Astronomi Öğretmen Seminerleri-6

aos6AÖS için yine yollara düşüldü. Amaç her zamanki gibi gökbilim şemsiyesi altında bilim konuşmak. Şubat tatilinden iki gün feragat etmek gerekir elbette. Öyle de oldu. Eğitim kadrosu hariç 102 eğitimci Antalya’da 26 Ocak 2016’da buluştuk. Bavulları odaya çıkarmaya zaman yoktu ama. Dursun Koçer hocamızın açılış konuşmasına yetişmek şarttı. Bavullar otelin girişine öylesine bırakıldı, ardından salona doğru yol alındı. Kayıt falan derken içerideyiz. Dursun hocam henüz başlamamış, ama ayakta. Gelenleri selamlıyor gibi.

Bu hikaye böyle uzar gider. 26-28 Ocak 2016 tarihleri arasında ülkemizdeki çoğu öğretmen tatilin keyfini yaşarken 102 öğretmen Antalya’ya derse koştu. Astronomi öğrenmeli ve öğrencilerine aktarmalıydılar. Amacın bu olduğu yerde elbette önemli bilim insanları hazır olacaktı ve oldu da.

2 gece, 3 gündüz süren eğitimler, teorik ve uygulamalı dersler olarak planlanmıştı. Gerçi gözlem yapma şansımız pek olmadı, malum hava durumu. Ama sanırım herkes bu seminerden mutlu bir şekilde ayrılmıştır.

Eğitimlerde ön plana yine son günlerin popüler konusu Işık Kirliliği çıktı. Seminere gelemeyen Zeki Aslan hocamızın bol bol kulağını oğlu Doç Dr. Bülent Aslan hocamızla çınlattık. Doç. Dr. Bülent Aslan bizlere ışık kirliliği ile ilgili önemli ipuçları verdi. Ama sunu yetmedi. Semier sonrası yemek yerken, yedikten sonra, yatmadan önce ve hatta sabah kalkar kalkmaz ona koşan çok öğretmen görüldüğü rivayet ediliyor.

Işık kirliliği çalışmaları şu an ülkemizde yayılıyor ve il, ilçe demeden bilim peşindeki sıradışı öğretmenlerimiz projeler geliştiriyor. Bu da açıkçası seminerlerin amaçladığı vurgulardan biriydi.

Şimdilik bu kadar deyip görsellere geçelim. Ha bu seminerle ilgili sunuları indirmek, öğrencilerinizle paylaşmak isteyebilirsiniz. O zaman tıklayın.

Düzenleme Kurulu Başkanı: Prof.Dr.Zeynel TUNCA

Konuşmacılar / Eğitmenler

Prof.Dr.Zeynel TUNCA (Ege Üniversitesi)

Prof.Dr.Dursun KOÇER (İstanbul Kültür Üniversitesi)

Prof. Dr. Serdar EVREN (Ege Üniversitesi)

Doç.Dr. Bülent ASLAN (Anadolu Üniversitesi)

Doç.Dr.Tülin ERGİN (TÜBİTAK-Uzay)

Doç.Dr.Memduh Sami TANER (Akdeniz Üniversitesi)

Yrd.Doç.Dr. Ayşegül F. YELKENCİ (İstanbul Kültür Üniversitesi)

Dr. Korhan YELKENCİ (İstanbul Üniversitesi)

Öğr.Tahsin DEMİRCİLER (Denizli)

Öğr.Ümit Fuat ÖZYAR (Aksaray)

Seminer programını görmek için tıklayınız.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

252P/LİNEAR

integration_30_DBE_ABE_BN_CC_SCNR_HT-STF_DC_ACDNR_LHE_ATrousWT_CT_HT_HT_a

Periyodik bir kuyruklu yıldız olan 252P LİNEAR, Şubat 2016 sonlarına doğru güney yarıküreden gözlenmeye başladı. 15 Mart 2016 tarihinde günberi geçişinden sonra hızla kuzey gökyüzüne doğru

Devamını oku

Jüpiter’e Asteroit Çarptı

Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni olan Jüpiter, zaman zaman asteroitlerin ve kuyrukluyıldızların hedefi olur ve bu cisimler onun çekim etkisine kapılarak üzerine çarpar.

17 Mart 201jupiter-impact-3-17-2016-Gerrit-Kernbauer-Austria-sq6 tarihinde gezegene çarptığı tahmin edilen bir asteroidin çarpma anı, ekteki görüntüde olduğu gibi Avusturyalı iki amatör astronom tarafından kayıt altına alındı.

Bu çarpma olayı, son on yıl içinde saptanan beşinci çarpmadır.

 

NİSAN AYINDA GÖKYÜZÜ

Artık mevsim güzel günlere, gecelere  döndü.  Gökyüzü güzellikleri ile birlikte olmak daha verimli ve güzel olacak. Gökyüzü de bize kendi güzelliklerini sunacak bu ay boyunca.

Bu ay içersinde MERKÜR  Güneş’in  doğusunda, VENÜS ise batısında ve  Güneş’e yakın görünümde yeralacaklardır.  Ay sonuna doğru  daha da yakın olacaklardır. Bu nedenle bu iki gezegen Nisan ayı içersinde  güzel ve rahat bir şekilde gözlenemeyeceklerdir.  Ancak  16-21 Nisan günlerinde MERKÜR en büyük doğu uzanımında olacağından Güneş battıktan hemen sonra batı ufkunda,  açık ve temiz atmosfer varsa, doğal engel  yoksa,  çevre ve hava kirliliği yoksa ve ışık kirliliği de yoksa  belki gözleyebilirsiniz.  ( En büyük doğu uzanım :  Güneş -Yer-Merkür  açısının en büyük olduğu konum,   Gökküresi üzerinde Merkür ve Güneş arasındaki açısal uzaklık.  Merkür Güneş’in doğusunda..  )

dörtlü

Yandaki fotoğraf,  yerküre etrafında  atmosferimiz olmasaydı,  4 Nisan günü saat 13:30  da,   göreceğimiz gökyüzünü göstermektedir.  Ay, Venüs, Güneş  ve Merkür  sıralanmış durumdadırlar.  Bu dizilişin olduğu  yer,  ortasından TUTULUM çizgisinin geçtiği  ve ZODYAK  adı verilen  bir kuşaktır. Diğer gezegenler de bu kuşak içersinde hareket ederler.

( Güneş doğunca ve  atmosferimiz Güneş ışınları tarafından aydınlatılınca, atmosfer parlaklığı nedeniyle,  gündüz Ay ve Güneş dışındaki  gökcisimlerini göremiyoruz.  AY‘da atmosfer olmadığından, orada gözlem yaparken gökyüzünde Güneş olsa bile diğer yıldızlar görünmektedirler.)

AKYILDIZ ( gökyüzünün en parlak görünen yıldızı – SİRİUS )  ve AVCI(ORİON)  takımyıldızı akşamın ilk saatlerinde Güney-Güney Batı  yönümüzde yeralıyorlar. Hergeçen gün  aynı saatlerde biraz daha Batı’ya doğru  ilerlemiş olacaklar.

JÜPİTER bu ay içersinde Avcı ve Akyıldız’ı  izlemeyi sürdürecek.   Ay sonuna doğru  akşamım ilk saatlerinde ,  Akyıldız batarken JÜPİTER  Güney yönümüzde en yüksek konumunda bulunacak (yaklaşık 60 derece).

Bu ayın ilk günlerinde gece yarısı Akyıldız ve Orion batarken,   JÜPİTER  Güney yönümüzde olacak ve bu sırada Güney-Doğu ufkumuzdan SATÜRN ve MARS  yükselmeye başlayacaklar.  AY  henüz doğmadığı için,  sırası ile Orion takımyıldızı, Orion bulutsusu, Jüpiter   ve ardından yeni doğan MARS  ve SATÜRN çok rahat izlenebilecektir.  Ardından doğacak AY gözlenerek  güzel bir “Gökyüzü Gözlem Turu” tamamlanabilir. Unutulmamalıdır ki,  AY,  hergün  yaklaşık 50 dakika daha geç doğacaktır.

akrep ve d.

 

25 Nisan ve 26 Nisan günlerinde sabaha karşı  saat  03 civarında  AYSATÜRN ve MARS ile birlikte  AKREP  takımyıldızının kalbi   dediğimiz  ANTARES’e  komşu olacaklar.   Bu saatlerde tam Güney yönümüzde   ufuk düzleminden yaklaşık 30 derece yüksekte  güzel bir görünüm sergileyeceklerdir.

 

ateştopu

21 – 22  Nisan  gecelerinde Lyrids (Çalgı)   Göktaşı Yağmuru gerçekleşecek.   Ancak bu tarihlerde,  AY,   Dolunay evresinde olması ve bunun sonucu  Ay ışığının fazla olması nedeniyle,  Lyrids  göktaşı yağmuru istenildiği gibi olmayacaktır.  Buna karşın yandaki  hareketli görüntüde olduğu gibi olası ateştopları  belki görülebilir.

 

16-25 Nisan tarihleri arasında gözlenebilen  Lyrids  Göktaşı Yağmuru  bilinen en eski göktaşı yağmuru olayıdır. 2700 yıl öncesinden Çin kaynaklarına göre  bilinmektedir.   Thatcher (C/1861 G1)   kuyrukluyıldızının Güneş etrafında dolanırken geçtiği yola bıraktığı  gaz, toz ve taş parçacıkları ile  bu tarihlerde oradan geçecek olan Dünyamız karşılaşınca  bu göktaşı yağmuru oluşur.   Lyr (ÇALGI)  takımyıldızı nın bulunduğu  gökyüzü bölgesinden çıkıp  geliyorlarmış gibi görülürler.

AY

06 Nisan güne sabah saatlerinde AY , VENÜS  gezegenini örtecek ancak  GÜNEŞ  doğmuş olduğu için bu tutulma gözlenemeyecektir

Elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken ;

01 Nisan :  Enöte  noktasında  bulunacak  –  Uzaklığı   yaklaşık   405000 km ,

17 Nisan :  Enberi  noktasında  bulunacak –  Uzaklığı   yaklaşık   364000 km   olacaktır.

Bu ay içersinde AY’ın evreleri   ;

ayevreleri-nisan

07 Nisan   Yeniay    –     13 Nisan   İlkdördün   –    22 Nisan    Dolunay    –     29 Nisan    Sondördün

ayevreleri

Yeniay evresindeki AY,  Güneş’e yakın görünümde olduğu için görünmez, bu günlerde geceler karanlık olacaktır.   Öncesinde  ve  sonrasında ise   Hilal  evrelerinde görünür.

İlkdördün evresindeki  AY  öğlen saatlerinde doğar, Güneş batarken  Güney yönünde gökyüzünde yeralır ve gece yarısı batar.

Dolunay evresindeki AY ise,  Güneş  batarken doğar ve bütün gece gökyüzümüzde  doğudan batıya doğru  giderek  bizleri aydınlatır ve  Güneş doğarken de batar.

Sondördün evresine geldiğinde ise Gece yarısı doğar ve sabaha karşı gökyüzünde Güney yönüne geldiğinde Güneş doğar ve AY da  öğle saatlerinde batar.

AY, yörünge hareketi  nedeniyle  hergün,  bir önceki güne göre  Doğu’ya doğru yaklaşık  13 açı derecesi   yol alır ve  yaklaşık 50  dakika daha geç doğar.

Gökyüzü gözlemleriniz arasına ekleyebileceğiniz başka  ilginç olaylar da sözkonusudur.  Uluslararası Uzay İstasyonu(ISS)    Güneş ışığını yansıtarak geçerken bulunduğunuz yerden gözlenebilir. Benzer şekilde İridium uyduları için de sözkonusudur. Bu tür ilginç olayların gözlenebilirliği için  bakabileceğiniz bir web sayfası :

http://www.heavens-above.com/

Bu sayfalarda bulunduğunuz yeri işaretleyerek ve yüksekliğini  girerek kendi gözlem yeriniz için bütün verilere ulaşabilirsiniz. İncelemenizi öneririm

Açık ve temiz gökyüzü,  iyi  ve güzel gözlemler dileğiyle..