ŞUBAT AYINDA GÜNEŞ :
Artık biliyoruz ki: Güneş görünür hareketi sırasında hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yerdeğiştirmektedir. Bu hareketi sırasında da bir yıl süresince Burç adı verilen 13 takımyıldızın sınırları içersinde yolalır. Bu görünür hareket sırasında Güneş’imiz Şubat ayının ilk günlerinde OĞLAK takımyıldızı sınırları içersinde bulunacaktır. 16 Şubat günü ise komşu KOVA takımyıldızı sınırları içersine geçecek ve ay sonuna kadar bu takımyıldız sınırları içersinde görülecektir.
GÜNEŞ, bir önceki ayda olduğu gibi ayın ilk günlerinde, Doğu noktasından Güney yönüne doğru yaklaşık 23 derece öteden doğacaktır. Akşamları da aynı şekilde battığı nokta Batı noktasından Güney yönüne doğru 23 derece ötede olacaktır. Ay sonuna doğru bu değerler hergeçen gün küçülerek 10 dereceye kadar inecektir. GÜNEŞ’imiz gökküresinde TUTULUM üzerinde kuzey yarıküreye doğru yolalmasını sürdürecektir.
21 Aralık günü KIŞ GÜNDÖNÜMÜ en kısa GÜNDÜZ – en uzun GECE gerçekleşmişti. Bu tarihten sonra artık geceler kısalmaya, gündüz
süreleri ise artmaya başlamıştı. Bu değişim Şubat ayı içersinde de sürecektir. Gündüz süresi ayın ilk günlerinde yaklaşık 10sa 10dk iken ay sonuna doğru yaklaşık 1 saat artacaktir. Burada ununtulmaması gereken özellik, Türkiye’mizin en doğusu ile en batısı arasında doğma-batma saatleri arasındaki fark yaklaşık 1 saat civarındadır, ancak gündüz süresi, enlemler arasındaki küçük farklar dikkate alınmadığında, heryerde eşit olur.
Güneş’n Şubat ayının ilk günlerinde doğu sınırımızda yaklaşık saat 07:15, batıda ise yaklaşık saat 08:15 gibi doğacaktır. Aynı son günlerinde ise yaklaşık 30 dakika daha erken doğacaktır. (Verilen saat ve süreler enlemlere göre az da olsa fark gösterecektir, verilen değerler bu nedenle yaklaşık değerlerdir.)
GÜNEŞ, ŞUBAT ayı ilk günlerinde, günortasında, Güney yönünde, ufuktan en fazla 33 derece yüksekten geçecektir. Son günlerine doğru günortasında ufuktan yüksekliği yaklaşık 9 derece daha fazla olacaktır. Güneş ışınlarının geliş açısındaki bu artış nedeniyle dünyamızın kuzey yarıküresi yavaş yavaş ısınacak demektir.
Bilgi Notu :
GÜNEŞ’imizin bir yıl boyunca gökyüzünde izlediği çembere “TUTULUM” denilmektedir. Güneş, bu çember üzerinde hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yolalır. Güneş ve Ay Tutulmaları, YER, AY ve GÜNEŞ tam bu çember üzerinde ve aynı h
izada olduklarında gerçekleşir. Tutulum denmesinin nedeni de budur. Diğer gezegenler ve AY da bu çembere çok yakın dolanırlar. Hepsinin dolandığı, Tutulum çevresindeki band şeklindeki bu bölgeye ZODYAK KUŞAĞI adı verilir.
Bilgi Notu :
Güneş Tutulum üzerinde hareket ederken Gök Eşleğine uzaklığı yanı DİKAÇIKLIĞI sürekli değişmektedir. 21 Haziran’da Gök Eşleğinden kuzeye doğru en fazla 23.5 derece uzaklaşır. 22 Eylül’de gökeşleğini keserek sonra güne
ye iner, 21 Aralık günü maksimum ( – değer alarak) 23.5 derece olur, sonra tekrar Eşleğe yaklaşır ve sonra gökeşleğinden kuzeye doğru uzaklaşır ve bu döngü sürer gider. Gökeşleğine olan açısal uzaklıktaki bu değişim, doğma-batma, gün süresi gibi kavramları belirler.
———————————————————————————————————————–
AY
AY, elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken ;
06 Şubat günü enberi konumunda – YER’e en yakın konumda olup uzaklığı 368 816 km
19 Şubat günü enöte konumunda – YER’e en uzak konumda olup uzaklığı 404 376 km
AY’ın EVRELERİ :
AY, dünyamızın (YER) etrafındaki yörüngesinde dolanır. Güneş ışınları, dünyamızın ve AY’ın yüzeyinin yarısınıı aydınlatır. Yer’den Ay’a bakıldığında, bu aydınlık bölgelerin görünümü yörüngedeki bulunduğu yere bağlı olarak farklı olur. Bu farklılıklar da Ay’ın Evreleri olarak adlandırılır.
Yer – Ay – Güneş dizilişinde iseler YENİAY evresi oluşur ve Yer’den bakıldığında Ay’ın aydınlık bölgesi görülemez, karanlıktır.
Ay – Yer – Güneş dizilişinde iseler DOLUNAY evresi oluşur ve Yer’den bakıldığında Ay’ın aydınlık bölgesinin tamamı tam bir daire şeklinde görülür.
İlkdördün : 04 Şubat Dolunay : 11 Şubat
Sondördün : 18 Şubat Yeniay : 26 Şubat
AY ; 1 Şubat günü MARS ve VENÜS, 15 Şubat’ta JÜPİTER ve 21 Şubat’ta ise SATÜRN ile yakın görünümde olacaktır.
Uyarı..Öneri :
Gökyüzü gözlemi yapmayı düşünüyorsanız AY’ın ilkdördün evresine yakın günleri tercih etmelisiniz. Akşamın ilk saatlerinde AY gözlemi yapılır, sonrasında AY ışığının etkisi azalır ve batar. Bu saatten sonra da diğer gökcisimleri, derin uzay cisimleri rahatlıkla gözlenebilir. Elbette, gözlemlere olumsuz etki yapan çevre, ışık ve hava kirliliği olmaması gerekmektedir. Gözlem için, olanağınız varsa, kentlerin-yerleşim yerlerinin dışında, karanlık, ancak güvenli bir yer seçmeniz uygun olacaktır.
TUTULMALAR
AY, Yer etrafında yörüngesinde dolanırken, Yeniay ve Dolunay evrelerinde Yer-Ay-Güneş ya da Ay-Yer-Güneş sırasıyla dizilirler.
AY’ın yörüngesinin Tutuluma göre yaklaşık 5 derece eğik olması nedeniye her zaman bu üç cisim bir çizgi üzerinde olmaz. Yaklaşık bir çizgi üzerinde olduklarında ise ilkinde (Yer-Ay-Güneş dizilişi ) AY Güneş’in önünden geçer ve Güneş Tutulması olur, ikincisinde ise (Ay-Yer-Güneş dizilişi ), AY Yer’in gölgesi içinden geçer, AY Tutulması olur..
Tutulmaların sayısı bir yılda en az 2 en fazla 5 olur. Ay’ın yörüngesinin eğimine göre bu tutulmalar değişik şekillerde gerçekleşir. Güneş tutulması gerçekleştiğinde yaklaşık 2 hafta öncesinde veya sonrasında bir Ay Tutulması gerçekleşir.
İşte, 2017 yılı içersindeki 2 Güneş ve 2 Ay Tutulmasından birer tanesi Şubat ayı içersinde gerçekleşecek. Diğer iki tutulma ise 2017 Ağustos içersinde gerçekleşecektir.
11 Şubat 2017 Ay evresi DOLUNAY : YARIGÖLGE AY TUTULMASI :
Tutulma 11 Şubat 2017 01:32’de başlayacak. Dünya’nın yarıgölgesine giren Ay hafifçe kararacak. Tutulma ortası 03.44’te gerçekleşecek ve sabaha karşı 05.55’te bitecek. Bu tür tutulmalarda Ay yüzeyindeki parlaklık azalması çok az olacağı için çok fazla dikkati çekmeyecektir.
26 Şubat 2017 Ay evresi YENİAY : HALKALI GÜNEŞ TUTULMASI :
Ülkemizden gözlenemeyecek bir tutulma.
Halkalı tutulma sırasında ya da tutulma ortasında Güneş AY tarafından tamamen örtülemeyecek, halka şeklinde Güneş ışınları görülecektir. Halkalı Tutulma yaklaşık 1.3 dakika sürecektir. Bu gökolayı, Halkalı evresi dışında da, uzun süre parçalı tutulma şeklinde izlenebilecektir.
GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ
Bilgi Notu : Gezegenler ve AY gibi Tutuluma yakın gökcisimlerinin Güneş’in Doğu tarafında olması durumunda, Güneş battıktan hemen sonra gökyüzünde görünürler. Batı tarafında olanlar ise, Güneş sabah doğmadan önce doğarlar. Bu gökcisimleri Güneş’e açısal olarak ne kadar uzak olurlarsa o denli fazla süre gözlenebilirler.
Şubat ayının ilk günü akşam Güneş battıktan sonra GüneyBatı ufkumuzda Venüs – Mars ve hilal şeklindeki Ay, şekilde görüldüğü gibi sıralanmış olacaklar.
MERKÜR : Şubat ayının ilk günlerinde, MERKÜR görünüm olarak Güneş’ten Batı yönünde 21 derece uzakta iken, Güneşin doğu yönündeki hareketi yanısıra kendi yörüngesindeki hareketi sonucu ayın son günlerinde Güneş’e açısal olarak 6 derece yakın konumda görünecektir. Ayın ilk günlerinde YAY takımyıldızı sınırları içersinde bulunacak, ilerleyen günlerde, 07 Şubat’ta OĞLAK, 24 Şubat’ta ise KOVA takımyıldızı sınırlarından içeriye girecektir. Ayın ilk günlerinde Güneş doğmadan az önce Doğu ufkunda uygun koşullarda Güneş doğuncaya dek çok kısa süre görülecektir. İlerleyen günlerde ise Güneş’e açısal olarak yakınlaşması nedeniyle gözlenemeyecektir.
VENÜS : Şubat ayı süresince MARS gezegeni ile birlikte BALIKLAR takımyıldızı sınırları içersinde bulunacaklardır. Ayın ilk günlerinde MARS ile arasındaki açısal uzaklık yaklaşık 5 derece iken son günlerinde ise 12 dereceye kadar artacaktır. Geçtiğimiz aydan bu yana Batı ufkumuzun ilgi odağı olmayı sürdüren “Akşam Yıldızı” da denilen parlak gezegen Güneş’in doğusunda bulunmayı sürdürecektir. Güneş battığında Batı ufkunda çok parlak olarak yerini alacaktır. 17 Şubat günü en parlak ( -4.6 kadir) görünümünde olacaktır. Ayın ilk günlerinde günbatımı sonrası, batıncaya kadar 2-3 saat gözlenebilecek, ilerleyen günlerde ise bu süre kısalacaktır.
MARS : BALIKLAR takımyıldızı sınırları içersindeki Venüs gezegeni komşuluğundaki konumunu ay sonuna kadar koruyacak olan “Kızıl Gezegen” Güneş battıktan sonra Batı ufkumuzda Venüs gezegeninin hemen doğusunda, ancak daha sönük ( 1.5 kadır) ve kırmızı görünümlü olarak gözlenebilecektir. 26 – 27 Şubat akşamları çıplak gözle görülemeyen URANÜS gezegeni ile yakın görünümde olacaktır. Aralarında 1 dereceden daha az bir açısal uzaklık olacak ve URANÜS gezegenini ( 6.5 kadir parlaklıkta ) görmek isteyen gökyüzü tutkunları için güzel bir hedef oluşacaktır. Küçük bir teleskopla bile gözlenebilecek bir ikili olacaktır.
JÜPİTER : Gezegenlerin “Ağabeyi” olan bu dev gaz gezegen Şubat ayı içersinde de Güneş’in batısında bulunmayı sürdürecektir. Ayın ilk günlerinde açısal olarak Güneş’e 110 derece uzaklıkta iken, BAŞAK takımyıldızı içersinde konumu fazla değişmemesine karşın, Güneş’in doğuya doğru hareketi nedeniyle ay sonuna doğru Güneş’ten açısal olarak yaklaşık 137 derece uzaklaşmış olacaktır. Bunun sonucu olarak gezegenlerin en büyüğü olan bu dev gaz gezegen ayın ilk günlerinde gece yarısından önce doğacak sabaha kadar gözlenebilecektir. Parlak görünümü, Galileo uyduları ile güzel bir gözlem hedefi olmayı bu ay da sürdürecektir.
SATÜRN : Şubat ayı içersinde YILANCI takımyıldızında uzun süre kalacak, ayın son günlerinde 24 Şubat günü YAY takımyıldızı sınırları içersine geçecektir. Akrep’in Kalbi Antares ile komşuluğunu sürdürerek, konumu fazla değişmeyecek olan “Halkaların Efendisi” denilebilecek bu güzel görünümlü dev gaz gezegen, ayın ilk günlerinde Güneş’in Batı tarafında ve 45 derece açısal uzaklıkta olacaktır. Ay sonunda ise Güneş’in doğuya doğru olan hareketi sonucunda açısal uzaklık 74 dereceye kadar çıkacaktır. Buna göre ayın ilk günlerinde sabah Güneş doğmadan 2-3 saat önce doğacak, gün doğuncaya kadar Doğu ufkumuzda gözlenecektir. İlerleyen günlerde daha erken doğacaktır. Parlaklığı yaklaşık 0.5 kadir olacaktır.
SATÜRN gezegeninin ilginç olmasını sağlayan halkasının görünümü sürekli değişmektedir. Bazen dünyamız, halkanın bulunduğu düzlemde bulunur ve halka sanki bir çizgi gibi görülür. Geçen uzun yıllar süresince halka düzleminin bize göre eğimi değişir. Bazen bu eğim en büyük olduğunda halkanın gözlemi en güzel olur. Halkanın ayrıntıları, arasındaki boşluklar, gezegen ile halka arasındaki boşluk vb halkanın yapısı çok belirgin olur. Astrofotoğrafçılar için güzel bir hedef olur.
2017 yılı işte böyle bir fırsatı size sunuyor. SATÜRN görünüm olarak en uygun konumda, kaçırmayın.
Gökyüzünüz açık olsun..