Tem 10
Güzel bir görünüme sahip bu yıldız tarlası, gökyüzünde kuzey yarımküre takımyıldızlarından Kahraman içerisinde yaklaşık yedi dolunay genişliğinde (diğer bir deyişle kabaca 3,5 derecelik) bir alanı kaplamaktadır. Görüntünün merkezinde yer alan h ve x (Ki) Kahraman adlı açık (veya gökada) yıldız Devamını oku
Tem 01
Amatörler için, gökyüzü düşkünleri için bu günler ideal gözlem olanakları sunuyor sizlere. Haftanın 7 gününe isimlerini veren, 7 kat 
gökyüzü tanımına neden olan, gökyüzünün gezginleri diye antik dönemlerden bu yana bilinen, gözlenen ve incelenen 7 gökcismi gökyüzünde ideal gözlem koşullarında sizlerle olacak önümüzdeki günlerde.. GÜNEŞ, yakınlarında görünen MERKÜR, VENÜS az uzakta Aslan takımyıldızı içersindeki JÜPİTER, Akrep’in kalbine yakın konumlarını koruyan MARS ve SATÜRN, ay içersinde bazı günler bunlara eşlik edecek olan AY hepsi gökyüzünde, hepsi gözlem şöleni için sizleri bekliyor olacak.
NASA tarafından 5 Ağustos 2011 günü fırlatılan JUNO isimli uzay arac görev yapacağı bölgeye yaklaştı artık.
Jupiterin manyetik alanı ile dış katmanlarını inceleyecek olan JUNO, 4 Temmuz 2016 günü Jüpiter’e ulaşmış olacak. 2017 sonlarına kadar Jüpiter’in etrafında yörüngede dolanacak olan araştırma uydusunun elde edeceği veriler uzun süre değerlendirilerek yeni bilgiler elde edilmesi beklenmektedir.
Delta Aquarids Göktaşı Yağmuru
28-29 Temmuz gecelerinde en fazla sayıda gözlenebilecek bir göktaşı yağmuru. Saatte 20 kadar göktaşı izi gözlenebilir. Gece yarısından sonra gökyüzünün Güney-Güneydoğu bölgesinde KOVA takımyıldızından dışa doğru saçılıyor gibi gözlenecekler. Marsden ve Kracht kuyrukluyıldızın yörüngesindeki kalıntılarının oluşturacağı bir görsel şölen. Ancak sayı olarak az olması ve Ay’ın sondördün evresi sonrasında olması gözlenmelerini biraz da olsa engellemiş olacaktır. Şansınız olursa güzel bir ateştopu bile görebilirsiniz belki…
GEZEGENLER
Temmuz ayının ilk günlerinde MERKÜR Güneşin batısnda, VENÜS Güneş’in doğusunda İkizler takımyıldızı sınırları içersinde yakın görünümde olacaklar. Bu nedenle gözlenmeleri olanaksız gibi. İlerleyen günlerde MERKÜR yörünge hareketi sonucu, gökyüzünde doğuya doğru hareket edecek, 6-7 Temmuz günlerinde Güneş’le yakın görünümde olacak, yoluna devam ederek 16-17 Temmuz günlerinde ise VENÜS ile yakın görünümde olacak, devam ederek ay sonuna doğru da Güneş’ten doğuya doğru yaklaşık 22 derece ( VENÜS ise yaklaşık 15 derece ) Aslan takımyıldızı sınırları içersine uzaklaşmış olacaktır. Ay sonuna doğru, Güneş battıktan sonra batı ufkunuzda çevre, ışık ve hava kirliliği yoksa gözleyebilirsiniz.
Gezegenleri abisi dev gaz gezegen JÜPİTER, Aslan takımyıdızı içersindeki konumunu fazla değiştirmeyecek ancak, ayın ilk günlerinde Güneş battığında Güney-Batı yönünde yeralacak, batıncaya kadar birkaç saat gözlenebilecek iken, ay sonuna doğru MERKÜR ve VENÜS gibi iki komşusu bulunduğu yere yaklaşmış olacak. Güneş battığında ise Batı ufkuna yakın konumda sıra ile VENÜS, MERKÜR belki gözlenecek, JÜPİTER ise yeterli süre gözlenebilir olacak. Etrafında dolanan Galileo uyduları ile gözlemciler için güzel bir hedef. Kaçırmayın bence.
MARS Temmuz ayı süresince Terazi takımyıldızından Akrep takımyıldızı sınırlarına geçecek, SATÜRN ise Akrep takımyıldızı içersindeki konumunu Temmuz ayı içersinde de koruyacaktır. Akrep’in kalbi Antares (ölmek üzere olan Kırmızı Dev) ile oluşturdukları üçgen biraz daha küçülerek güzel bir görünüm sunacaklar. Temmuz ayının ilk günlerinde, GÜNEŞ battığında, Güney yönünde yaklaşıyor şekilde yeralacaklar ve gece yarısından sonrasına dek gözlenebileceklerdir. Ay sonuna doğru gözlem süreleri bir saatten fazla kısalmış olacaktır.
Dünyamızın doğal uydusu AY, Temmuz ayı içersinde 4 Temmuz günü YENİAY evresinde iken GÜNEŞ; MERKÜR ve VENÜS ile yakın görünümde olacak ancak gözlenmeleri olanaksız. Zaten bu evrede, bize dönük olan yüzü Güneş ışığı alamadığı için karanlık olur. AY, yörünge hareketi nedeniyle gökyüzünde doğuya doğru bir günde ortalama yaklaşık 13 derece yol alır. Bunun sonucu olarak, 9 Temmuz günü JÜPİTER’in yakın görünümünde gözlenecektir. 14-15-16 Temmuz günlerinde ise İlkdördün ile Dolunay evreleri arasında iken, gökyüzündeki yolculuğuna MARS ve SATÜRN’ün yakın görünümünde sürdürecektir. Bunlar Güzel gözlem günleri demektir. Kaçırmayııııın.
YERKÜRE (Dünyamız) Güneş etrafındaki yörüngesinde dolanırken 04 Temmuz günü Güneş’e en uzak konumda (GÜNÖTE noktasında ) bulunacaktır. (Yaklaşık olarak 152 milyon 100 bin km )
AY, elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken Temmuz ayı içersinde enberi noktasından iki kez geçmiş olacaktır.
01 Temmuz : Enberi (YER‘e en yakın) konumda bulunacak – Uzaklığı yaklaşık 368720 km
13 Temmuz : Enöte (YER‘e en uzak) konumda bulunacak – Uzaklığı yaklaşık 404260 km
27 Temmuz : Enberi (YER‘e en yakın) konumda bulunacak – Uzaklığı yaklaşık 370000 km
Temmuz ayı içersinde gerçekleşecek olan
AY’ın EVRELERİ :
Yeniay : 04 Temmuz İlkdördün : 12 Temmuz
Dolunay : 19 Temmuz Sondördün : 26 Temmuz
Gökyüzü gözlemi yapmayı düşünüyorsanız AY’ın ilkdördün evresine yakın günleri tercih etmelisiniz. Akşamın ilk saatlerinde AY gözlemi yapılır, sonrasında AY ışığının etkisi azalır ve batar. Bu saatten sonra da diğer gökcisimleri, derin uzay cisimleri rahatlıkla gözlenebilir. Elbette, gözlemlere olumsuz etki yapan çevre, ışık ve hava kirliliği olmaması gerekmektedir.
Yıl içersinde gece süresinin en kısa olduğu geceler ( en uzun gündüz süresi) Haziran ayı içersinde oldu. Bu tarihten sonraki günlerde ise gece süreleri uzamaya, gündüz süreleri kısalmaya başladı. 21 Aralık günü en uzun gece-en kısa gündüz oluncaya dek sürecek olan bu değişim Temmuz ayı içersinde de aynen devam edecek. Arada 23 Eylül günü gece ve gündüz süreleri eşit olacak.
( Gece ve gündüz sürelerindeki bu değişimleri doğuran GÜNEŞ‘imizin gökyüzündeki konumundaki değişimlerdir. GÜNEŞ, TUTULUM üzerindeki yıllık görünür hareketi sırsında konumu sürekli değişmektedir.
GÜNEŞ he
rgün, gökyüzünde doğuya doğru diğer yıldızlara göre yaklaşık bir derece yol alır.
GÜNEŞ‘in , bir yıl süresince Gök Eşleğine uzaklığı değişir. )
Haziran 21 den bu yana, Güneş sabahları Doğu yönünden Kuzey’e doğru yaklaşık 29 derece öteden doğacak, ay sonuna kadar bu değer 23 derecelere inecektir. Yani, her geçen gün doğma sırasında Doğu noktasına, batarken de Batı noktasına daha yakın olacaktır. 23 Eylül günü ise tam Doğu noktasından doğacak, ve tam Batı noktasından batacaktır.
Haz 30
İngiliz gökbilimci Edmond Halley, 1716 yılında M13’ün “Ay’ın olmadığı ve gökyüzünün dingin olduğu zamanlarda çıplak gözle görülebilen küçük bir benek olduğunu” fark etmişti. Günümüzde ise, M13 artık Devamını oku
Haz 08
1 Nisan 2016 günü Aksaray gözlemevine kavuştu. O günden bu yana yok teleskop ile kubbe ayarı, yok bilgisayar programları taraması ile uğraştım. Sonra aklıma CCD geldi. Hatırı sayılır meblağa alınan CCD ile hiç foto almamıştım, e ne duruyordum… Bir anda kendimi M13’de buldum.
Bu yazı M13’den ziyade gözlemevinin kuruluşundan sonraki kısa hikayesini içermektedir.
20s pozlama ile alınmış M13 görüntüsü. bu görselin bir başka ve yüksek ölçekteki versiyonu için fotoya tıklayınız. (Aksaray BİLSEM Gözlemevi, UFO)
M13’ün 10 saniye pozlama ile alınmış görüntüsü. İki fotoğraf arasındaki fark pozlama süresinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor (Aksaray BİLSEM Gözlemevi, UFO)
Evet, 1 Nisan günü anahtarı elime aldım ve hemen çalışmaya başladım. Önce Windows 10 denilen illet işletim sistemiyle boğuşmak zorunda kaldım. Çünkü bir türlü ASCOM yazılımını yükletmiyordu. Araştırdım, birşey yok. Derken ASCOM sevenlerin bir yahoo grubu kurduğunu farkettim ve hemen üye oldum. Buradaki yazışmalardan sorunu bir tek benim yaşamadığımı sevinçle karşıladım. Çözüm önerilerini tek tek denedim. Biri işe yaradı. Sorun Win10’a .Net Framework 3.5 ya da .Net Framework 4.0’ın yüklü olmaması idi. İşin ilginci Microsoft bu yazılımın yenisini kullandığı için sitesinden eski sürümünü kaldırmıştı. Neyse bir yerlerden dosyayı bulup yükledim ve mutlu son, ASCOM yüklendi. (Burada ASCOM’a da kızmak gerek. İnsan driver’ını yenilemez mi?)
Gözlemevinden bir kare.
Sorun bitmedi. bu sefer de ASCOM ile teleskop ve kubbe kartlarını çalıştırdığımda başka bir yazılımla örneğin Stellarium ya da Maxim DL ile teleskopu kontrol edememem oldu. Çünkü aynı portun başka bir yazılımla kullanılmasını Win10 engelliyor. Bu sorunu hâlâ çözemedim. Destek istiyorum….
Gelelim M13’e. Güzel bir yemeğin ardından şöyle bir balkona çıktım. Tam karşımda sırasıyla Satürn, Mars (asıl beni cezbeden o oldu) ve Jüpiter sıralanmıştı. Hemen arabaya atladım , doğru gözlemevine.
Kendimi bir anda teleskopun başında buldum, kendimi kaybetmişim. Hatırladığım son şey ise ekranda beliren M13 fotoğrafıydı.
M13 (NGC 6205) yıldız kümesi Herkül takımyıldızında yer almaktadır. 25000 ışık yılı uzaklıktaki kümede en az 100.000 yıldız olduğu düşünülüyor. 5,8’lik görünür parlaklık değeri karanlık bir yerde çıplak gözle görebileceğiniz anlamına geliyor, elbette fotoğraftaki gibi değil, daha çok küçücük bir leke gibi.
Bu fotoğraf CCD ile alınmış ilk görüntü ya da gökbilimcilerin deyimiyle ilk ışık oldu. Ancak, işin uzmanların farkedeceği küçük hata var. Onu görmüyorsanız görüntünün keyfini çıkarın. Hata ise küçücük bir netlik ayarından kaynaklanıyor.
Görüntü işleme de henüz yeniyim, o nedenle bu fotoğraflar çok fazla işlem görmedi. Asıl görüntüyü kaybetmeden bir iki düzeltme yaptım. Yavaş yavaş bu işi de öğrenip astrofotoğrafçıların arasına gireceğim ümidini taşıyorum.
Görüntülenen cisim: Messier 13 ya da NGC 6205
Teleskop: Meade LX200-12″
Kamera: SBIG 8300M-CCD
Yazılım: Maxim DL6 ve Registax 6
