HAZİRAN AYINDA GÜNEŞ :
GÜNEŞ’imiz Haziran ayının ilk günlerinde BOĞA takımyıldızı sınırları içersinde 
bulunacaktır. 21 Haziran günü ise komşu İKİZLER takımyıldızı sınırları içine geçecek ve ay sonuna kadar bu takımyıldız sınırları içinde görülecektir.
GÜNEŞ’in doğma ve batma konumları bu ay içersinde çok fazla değişim göstermeyecektir. Doğduğu ve battığı noktalar Coğrafya Yönleri olarak bildiğimiz Tam Doğu ve Tam Batı noktalarından Kuzey’e doğru 30-31 derece uzakta olacaktır. Bu açıklık 21 Haziran günü en büyük değerinde olur.
Haziran ayının ilk günlerinde yaklaşık 14 sa 49 dk olan gündüz süresi de çok fazla değişmeyecek. 21 Haziran günü en uzun gündüz-en kısa gece gerçekleşecek ve gündüz süresi yaklaşık 15 sa olacaktır. Sonraki günlerde gündüz süresi kısalmaya başlayacak ve ay sonunda yaklaşık 14 sa 58 dk 
olacaktır. ( Burada unutulmaması gereken özellik ; Türkiye’mizin doğusu ile batısı arasındaki doğma-batma saatleri arasındaki fark yaklaşık 1 saat civarındadır, ancak enlemler arasındaki küçük zaman farkları dikkate alınmadığında gündüz süresi ülkemizin heryerinde yaklaşık aynı uzunlukta olur.)
Güneş’imiz yıllık görünür hareketi sırasında gökküresi üzerinde kuzeye doğru yerdeğiştirmesi Haziran ayı içinde yavaşlayacak, 21 Haziran günü ise geri dönerek güneye doğru yerdeğiştirmeye başlayacaktır. Haziran ayı süresince Ankara’da yaklaşık 12:46 – 12:52 saatleri arasında öğlen çemberinden geçecektir. Diğer kentlerin Ankara’ya göre boylam farklarına uygun olarak, doğma ve batma zamanlarında olduğu gibi, öğlen çemberinden geçiş zamanları doğusundaki kentlerde daha erken, batısındaki kentlerde ise daha geç olacaktır. ( Örneğin Ankara’nın Coğrafya Boylamı yaklaşık 32.8 derece doğu, İzmir’in ise 27.1 derece doğu boylamı, buna göre aralarındaki boylam farkı yaklaşık 5.6 derece olur. Her bir derece Güneş’in hareketine uygun olarak 4 zaman dakikasına denk gelir. Buna göre 5.6 x 4 = 22.4 dakika eder. Öyleyse Güneş, 1 Şubat günü Ankara Öğlen çemberinden saat 13:02 te geçecek ise, İzmir öğlen çemberinden yaklaşık 22.4 dakika sonra yanı yaklaşık 13:24 de geçecek demektir. Ankara’dan daha doğudaki iller için hesap yapılırken boylam farkına denk zaman değeri bu kez çıkartılır. Bu ayrıntıyı da unutmayalım…)
GÜNEŞ, Ankara ile aynı enlemli gözlem yerlerinde Haziran ayı süresince günortasında, Güney yönünde, ufuktan en fazla 72-73,5 derece yüksekten geçecektir. 21 Haziran günü bu geçiş yüksekliği en büyük değerinde 73.5 derece olacak ve ayın son günlerine doğru ufuktan yüksekliği tekrar azalacaktır. (Ankara’ya göre verilen bu değerler, güneye doğru kaç derece giderseniz o kadar artar.. Kuzeye giderseniz azalır.) Her geçen gün GÜNEŞ ışınlarının geliş eğim açısı ve ısınma artmasını sürdürecektir.
Türkiye’mizin doğusundan VAN, ortasından ANKARA ve batısından da İZMİR kentleri için HAZİRAN ayının ilk, orta ve son günlerinde Güneş ile ilgili zamanlar, öğlen-meridyenden geçiş zamanı, yüksekliği ve uzaklığı aşağıdaki çizelgede verilmiştir. Değerleri karşılaştırarak yukarıda metin olarak verilen bilgileri irdelemenizi öneririm. 
——————————————————————————————————————–
AY
AY, Haziran ayı süresince elips şeklindeki
yörüngesinde dolanırken ;
02 HAZİRAN : AY, Enöte ( YER’e en uzak ) konumunda : 405 317 km
15 HAZİRAN : AY, Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda : 359 503 km
AY’ın EVRELERİ :
Sondördün : 06 Haziran Yeniay : 13 Haziran
İlkdördün : 20 Haziran Dolunay : 28 Haziran
AY, Yer etrafındaki yörüngesinde dolanırken, gökyüzünde hergün GÜNEŞ’ten açısal olarak yaklaşık 13 derece doğuya doğru uzaklaşır ve bunun sonucu olarak aynı gözlem yerinde hergün yaklaşık 45-50 dakika daha geç doğar.
AY, Haziran ayı içindeki Dolunay evresi sonrasında , 01 Haziran’da SATÜRN ile çok yakın görünümde olacak, birçok gözlem yerinde AY’ın örtmesi görülecektir. 2/3 Haziran gecesi ise MARS ile yakın görünümde olacaktır. 13 Haziran YENİAY evresi sonrasında sırası ile, 14 Haziran’da MERKÜR, 16 Haziran’da VENÜS, 18 Haziran’da ASLAN takımyıldızının en parlak yıldızı Regulus ile yakın görünümde olacaktır. 23 Haziran ‘da JÜPİTER ve daha sonra 28/29 Haziran gecesi de tekrar SATÜRN ile yakın görünümde olacaktır.
GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ
Bilgi Notu :
Tutulum düzlemine yakın olan, ZODYAK Kuşağı içinde dolanan Gezegenler ve AY; Güneş’in Doğu tarafında olması durumunda, Güneş battıktan hemen sonra Batı gökyüzünde görünürler. Güneş’in Batı tarafında olanlar ise, Güneş sabah doğmadan önce doğarlar. Bu gökcisimleri Güneş’e açısal olarak ne kadar uzak olurlarsa o denli fazla süre gözlenebilirler.
Yukarıdaki görüntüde Güneş ve Gezegenlerin boyutları orantılıdır. Birbirleriile karşılaştırılabilir. Ancak Uzaklıkları ölçekli değildir. Sadece Güneş’e uzaklık sırasındadırlar.
Gezegenlerin Güneş Sistemi içindeki konumları, uzaklıkları, görünümleri gibi bir çok özelliği, tarih değiştirerek görebileceğiniz bazı web sayfalarının adresleri aşağıda. İstediğiniz tarihteki konumlarını, Dünyamıza ya da Güneş’e uzaklıklarını görebileceğiniz birkaç örnek. Buna benzer örnekleri sizler de internette bulabilirsiniz.
http://www.astronoo.com/en/articles/positions-of-the-planets.html
https://in-the-sky.org/solarsystem.php
https://www.timeanddate.com/astronomy/planets/distance
Başka bilgiler de istiyorsanız ;
http://www.astronomidiyari.com
https://www.nasa.gov/audience/foreducators/index.html
https://www.facebook.com/populerastronomi/
Çıplak göz ile gözleyebileceğimiz gezegenlerin Haziran ayı içinde konumları ve gözlenebilirliklerini inceleyelim şimdi de ;
MERKÜR ; Haziran ayının ilk günlerinde Güneş’in batısında yaklaşık 3 derece açısal uzaklıkta olacak olan haberci gezegen ilerleyen günlerde açısal olarak Güneş’e çok yakın görünümde olacaktır. 06 Haziran günü ÜSTKAVUŞUM’da ve YER’e en uzak konumunda olacaktır. Ayın ilerleyen günlerinde Güneş’in Doğu tarafına geçecek ve açısal olarak uzaklaşacaktır. Ay sonunda bu açısal uzaklık 23 derece ‘ye ulaşacak ve günbatımı sonrası gözlem için en uygun duruma gelecektir. Bu ay içersinde ayın ilk
günlerinde BOĞA takımyıldızında gözlenecek, 12 sinde İKİZLER ve ayın 27 sinde ise YENGEÇ takımyıldızı sınırları içinde yolalacak. Merkür, Haziran ayının ilk günlerinde gözlenemeyecek, ay sonuna doğru Güneş battıktan hemen sonra Batı ufkumuzda uygun koşullarda kısa süre gözlenebilecektir.
VENÜS : Haziran ayının ilk günlerinde İKİZLER takımyıldızı sınırları içinde iken 11 Haziran’da YENGEÇ ve 29 Haziran’da ise ASLAN takımyıldızına geçecektir. Ay içinde Güneş’e açısal uzaklığı, Güneş’in doğusunda 30 derece den ay sonuna doğru 39 dereceye kadar artacaktır. Haziran ayı süresince oldukça parlak ( -4.1 kadir ) bir şekilde Güneş battıktan hemen sonra Batı ufkunda hava iyice kararmadan bile kolaylıkla görülecektir. “Akşam Yıldızı” benzetmesi bu ayda da sürecektir. Hergeçen gün daha uzun süre gözlenebilecektir.
MARS : Ayın ik günlerinde Güneş’in Batı tarafında 120 derece açısal uzaklıkta
bulunan “Kızıl Gezegen” Haziran ayı süresince OĞLAK takımyıldızı sınırları içinde doğuya doğru hareketini sürdürecektir. Haziran ayının son haftasında doğuya doğru olan ileri hareketi yavaşlayıp duracak ve Batı yönüne doğru olan geri hareketine başlayacaktır. Güneş’in gökyüzündeki doğuya doğru görünür hareketinin daha hızlı olması nedeniyle, ayın son günü Güneş ile arasındaki açısal uzaklık daha da artacak, 146 derece olacaktır. Ayın ilk günlerinde Gece ortasında doğacak olan gezegen gündoğumuna kadar gözlenebilecektir. Hergeçen gün biraz daha erken doğacak ve gözlem süresi artacaktır.
JÜPİTER : Bu ay içersinde de Güneş’in doğusunda bulunacaktır. Ayın ilk günlerinde açısal olarak Güneş’e yaklaşık 151 derece uzaklıkta iken, TERAZİ takımyıldızı içersinde konumu fazla değişmemesine karşın, Güneş’in doğuya doğru daha hızlı yerdeğiştirmesi nedeniyle ay sonuna doğru Güneş’ten açısal olarak yaklaşık 119 derece uzakta olacaktır. Ayın ilk günlerinde Güneş batarken Güneydoğu ufkumuzda parlaklığı ile hemen göze çarpacaktır. Her geçen gün Güneş battığında Güney’e, yani Öğlen Çemberine daha yakın görünümde olacaktır.. -2,5 kadir den daha parlak görünümü ve parlak GALİLEO Uyduları ile
ile güzel bir gözlem hedefi olmayı bu ay da sürdürecektir.
SATÜRN : Haziran ayı içinde de YAY takımyıldızındaki konumu fazla değişmeyecek olan ve “Halkaların Efendisi” de denilen bu güzel görünümlü dev gaz gezegen, ayın ilk günlerinde Güneş’in Batı tarafında ve 150 derece açısal uzaklıkta olacaktır. Bu tarihlerde, gece ortasına doğru doğacak ve gündoğumuna 
kadar Güneydoğu ufkumuzda gözlenebilecektir. Ayın son günlerinde Güneş’e olan açısal uzaklığı 180 derece olacaktır. KARŞIKONUM dediğimiz bu konumda, Güneş batarken SATÜRN doğacak ve sabaha kadar gözlenebilecektir.
29 Haziran Güneşbattıktan hemen sonra gökzümüzde yine görsel şölen var, kaçırmayın. Yukarıdaki resimde görüleceği gibi Batıdan doğuya doğru sıralanmış olan parlak gezegenler ( Merkür,Venüs, Jüpiter, Satürn ve daha sonra doğacak olan Mars ) TUTULUM çemberi üzerinde gökyüzünü süsleyecekler. En uygun gözlenme konumundaki MERKÜR, güzeller güzeli VENÜS, JÜPİTER’in meşhur Galileo Uyduları, SATÜRN’ün muhteşem halkası ve Savaş Tanrısı MARS’ın kızıllığı hepsi aynı anda gökyüzünde. İçinde bulunduğumuz SAMANYOLU Gökadasının merkezinin doğrultusu ve Samanyolu görünümü de daha sonra eşlik edecek. Parlak görünümü ile Samanyolu ışıkları ve merkez doğrultusunda yeralan çok sayıda parlak derin uzay cisimleri bu görsel şölene ortaklık edecekler. Tek olumsuz şey, bir süre sonra doğacak AY ışığı biraz keyfimizi kaçıracak. Yine de parlak gezegenler güzel hedefler olacak. Elbette ışık, hava, çevre kirlilikleri olmayan bir yerde olmalısınız bu güzellikleri görebilmek için. Kaçırmayın….
Gökyüzünüz açık olsun, ışık-hava ve çevre kirliliği sizin oralara uğramasın..(Hayal etmesi bile güzel..)
Yine de uğruyorlarsa(!), siz de onların olmadığı yerlere gidin 🙂
21 HAZİRAN 2018
YAZ GÜNDÖNÜMÜ ( Summer Solstice )
Yil içinde, gündüz süresindeki artışın sona erdiği ve gündüz süresinin azalmaya başladığı gün.. Kuzey Yarıküre için : – En uzun gündüz, en kısa gece süresi
Kuzey yarıkürede Yaz Gündönümü olduğu gün Güney Yarıküre için : KIŞ GÜNDÖNÜMÜ – En kısa gündüz, en uzun gece süresi olmaktadır.
GÜNEŞ’in Tutulum üzerindeki “Yıllık Görünür Hareketi” sırasında, gökyüzünde, kuzeye en çok yaklaştığı zaman. Dikaçıklığı = + 23 derece 27 dakika : yaklaşık 23.5 derece olur.
Bunun sonucu olarak : Güneş bu tarihte, kuzey yarıkürede, enlemi 23.5 derece olan gözlem yerlerinde(YENGEÇ DÖNENCESİ olarak bildiğimiz enlem dairesi üzerindeki yerler..) öğlen tam tepeden geçecek demektir. Bizim enlemlerimizde ise tepeye yakın, biraz güneyden geçecek, en yüksek konumunda olacak demektir. Bu tarihten sonra, tekrar güneye doğru, dikaçıklığı azalacak demektir.
Bu tarihte GÜNEŞ’in tepe noktamıza en yakın geçiyor, ışınlarını neredeyse dik olarak bize gönderiyor olması, yılın en sıcak günü olması anlamında değildir. Atmosferimizde ölçülen sıcaklıklara etki eden önemli diğer etkenler de vardır. Atmosferin, karaların, okyanusların ısınması daha geç olur. Bu da Yaz Gündönümü’nden haftalar sonra en sıcak günler oluşur demektir.
Bu tarihte, Kuzey Kutup noktasındaki gözlemciler için Güneş gün boyu gökyüzünde ve yüksekliği de ufuktan 23.5 derece yukarıda, yani en yüksek konumunda demektir. 20/21 Mart günü tam ufukta dolanan güneş, her gün biraz daha yükselir, günboyu ufka paralel olarak gökyüzünde dolanır. 21 Haziranda en yüksek konumda dolanır, ve ilerleyen günlerde tekrar yükseklik azalır. 21 Eylül günü ise GÜNEŞ tekrar ufka inmiştir, gün boyu ufukta dolanır. Bu süre içinde, kuzey kutup noktasında altı ay gündüz demektir.
Bu anlatılanlar ve tanımlar, Güney yarıküre için tamamen ters olacak şekilde gerçekleşir.
—————————————————————————————————–
01 Haziran AY ; SATÜRN ile çok yakın görünümde
2/3 Haziran AY ; MARS ile yakın görünümde
6 Haziran Ay sondördün evresinde
6 Haziran MERKÜR, ÜSTKAVUŞUM konumunda
13 Haziran Ay yeniay evresinde
16 Haziran Hilal şeklinde Ay ve VENÜS yakın görünümde
18 Haziran Ay, Regulus (Alfa LEO,Aslan Takımyıldızının en parlak yıldızı) ile yakın görünümde
20 Haziran Ay ilkdördün evresinde
23 Haziran AY, JÜPİTER ile yakın görünümde
27 Haziran SATÜRN KARŞIKONUM konumunda
28 Haziran Ay dolunay evresinde
28/29 Haziran AY, SATÜRN ile yakın görünümde
———————————————————————————————————
Bilgi Notu :
Yerküremiz GÜNEŞ etrafındaki yörüngesini bir yılda tamamlar. Dönme ve dolanma hareketi yapan Yerküre üzerinde gözlem yapıyorsanız, çevrenizdeki gökcisimlerinin hareketlerini farklı algılarsınız. Gözlediğiniz bu tür hareketlere “görünür hareket” adını veririz. (Yerküre üzerindeki gözlemci olarak GÜNEŞ’i gözlediğinizde onun görünür hareketi sırasında hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yerdeğiştirdiğini, bir yılda YER etrafında bir kez dolanıyormuş gibi gözleriz. Güneş’imizin gökyüzünde gözlenen bu yer değiştirmesi, yerkürenin hareketi sonucunda gözlenen bir göreli-görünen harekettir. Güneş’in gerçek hareketi değildir.) Bu hareketi sırasında da bir yıl süresince Burç adı verilen 13 takımyıldızın sınırları içersinde yolalır.
GÜNEŞ’imizin bir yıl boyunca gökyüzünde izlediği çembere “TUTULUM” 
denilmektedir. Güneş, bu çember üzerinde hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yolalır. Güneş ve Ay Tutulmaları, YER, AY ve GÜNEŞ tam bu çember üzerinde ve aynı hizada olduklarında gerçekleşir. Tutulum denmesinin nedeni de budur. Diğer gezegenler ve AY da bu çembere çok yakın dolanırlar. Hepsinin dolandığı, Tutulum çevresindeki band şeklindeki bu bölgeye ZODYAK KUŞAĞI adı verilir.
Bilgi Notu :
Güneş Tutulum üzerinde hareket ederken Gök Eşleğine uzaklığı yanı DİKAÇIKLIĞI sürekli değişmektedir. 21 Haziran’da Gök Eşleğinden kuzeye doğru en fazla 23.5 derece uzaklaşır. Bu tarihten sonra Gök Eşleğine yaklaşarak dik açıklığı sürekli azalır. 22 Eylül’de gökeşleğini keserek güneye iner. 21 Aralık günü Gök Eşleğine uzaklığı maksimum 23.5 ( – değer alarak) derece olur, sonra tekrar Eşleğe yaklaşır. 20-21 Mart günlerinde GÜNEŞ, gök eşleği üzerinde, İlkbahar noktasında bulunur, bu konum Kuzey yarıküredeki gözlemciler için İlkbahar ILIMI olarak adlandırılır. Sonraki günlerde ise gökeşleğinden kuzeye doğru uzaklaşır ve bu döngü sürer gider. Gökeşleğine olan açısal uzaklıktaki bu değişim, doğma-batma, gün süresi gibi kavramları belirler.
20/21 Mart konumu : İlkbahar Ilımı
22/23 Eylül konumu : Sonbahar ILIMI
21 Haziran konumu : YAZ GÜNDÖNÜMÜ
21 Aralık konumu : KIŞ GÜNDÖNÜMÜ
—————————————————————————————————–
AY’ın evrelerine bakarak doğma batma zamanlarını tahmin edebilirsiniz.
YENİAY evresinde ise Güneş ile hemen hemen aynı doğrultuda olacakları için aynı saatte doğar batarlar. Bu evrede iken bize dönük olan yüzü karanlık olacağı için ve ayrıca Güneş ışınları etkisi ile görülemez.
İLKDÖRDÜN evresinde : GÜNEŞ öğlen çemberimizde iken, doğu ufkumuzdan AY doğar, GÜNEŞ battığında ise AY Güney yönümüzde Öğlen Çemberimizde görülür. Gece yarısı olduğunda AY batar.
DOLUNAY evresinde : Yerdeki gözlemciye göre GÜNEŞ ile ters-karşı tarafıta yeralır. GÜNEŞ batarken doğar, bütün gece gökyüzünü aydınlatır, GÜNEŞ doğarken AY batar.
SONDÖRDÜN evresinde : Gece yarısı olduğunda doğar, sabah GÜNEŞ doğarken AY güneyde en yüksek konumunda olur. Öğlen olduğunda ise günortasında AY batar.
————————————————————————————————–
