Deniz kenarlarında yaşanlar görmüşlerdir; deniz seviyesi, günlük ve haftalık olarak zaman zaman yükselir ve alçalır. Boğazlarda veya körfezlerde deniz ulaşımını yapan vapurlara uzatılan ahşap köprüler, iskeleye veya vapura göre bazen yukarıda bazen de aşağıda kalır. Aslında bir gök ve/veya doğa olayı sonucu oluşan deniz seviyelerindeki bu değişime gel-git denir. Gel-gitler sonucu su seviyesindeki değişim, dünya üzerinde bazı yerlerde15-16 metreye kadar çıkabilir.
Bunun nedeni, başta Ay’ın ve Güneş’in dünya üzerindeki çekim kuvvetlerindeki değişimdir. Ama bir onun kadar da bölgenin, yüzey ve meteorolojik koşullarına olan bağlılıktır. Deniz tabanının kıyıya uzanan kısmının eğimi, kıyıların uzunluğu ve kumsalın şekli önemli unsurlardır. Okyanus akıntıları ve bölgesel rüzgarlar da gel-gitin yüksekliğini etkiler.
Hesaplandığında gel-git üzerindeki en büyük etki Ay’ın çekim kuvvetinden kaynaklanır. Bazı yerlerde gün içinde iki defa bile gel-git etkisi rahatlıkla hissedilebilir. Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerinde, yani Ay, Yer ve Güneş’in aynı hizaya gelme durumlarında, su seviyesi en yükseğe çıkar; Ay’ın ilkdördün ve sondördün gibi evrelerinde (yani Ay, Yer ve Güneş’in konumları arasında 90 derece olduğunda) su seviyesi en aza iner.
Ay, dünya etrafındaki eliptik yörüngesinde dolanırken bazen dünyaya en yakın ve en uzak noktalarda bulunur. Eğer en yakın noktaya geldiğinde, yeniay veya dolunay evresi oluşuyorsa, çekim kuvvetinin daha fazla etkilemesinden dolayı, o zaman sular ekstradan daha da yükseğe çıkar.
Bu doğa olayının dünya üzerinde fazla görüldüğü bölgelerde su hareketleri enerji üretiminde kullanılmaktdır.
