ŞUBAT AYINDA GÜNEŞ :

20 Ocak  2018  günü  OĞLAK  takımyıldızı sınırları içersine girmişti Güneş’imiz.. Şubat ayının  ilk günlerinde de OĞLAK takımyıldızı ortalarında gözlenecektir.  16 Şubat  günü ise komşu KOVA takımyıldızı sınırları içersine geçecek ve ay sonuna kadar bu takımyıldız sınırları içersinde görülecektir.

GÜNEŞ,  gökyüzündeki yıllık görünür hareketi sırasında  Gökeşleğine göre  konumunun değişmesi sonucu olarak Şubat ayının ilk günlerinde Doğu noktasından Güney yönüne doğru 22 derece öteden doğacaktır. Akşamları da aynı şekilde battığı nokta ;  Batı noktasından Güney yönüne doğru 22  derece ötede olacaktır.  Ay sonuna doğru bu değerler  hergeçen gün  küçülerek  10 dereceye kadar inecektir. Bunun anlamı ;  GÜNEŞ kuzey yarıküreye doğru yolalmaya devam ediyor demektir.

Şubat  ayının ilk günlerinde yaklaşık 10 sa 10 dk olan gündüz süresi ay sonuna doğru yaklaşık 65 dakika artacak ve 11 sa 15 dk olacaktır. ( Burada unutulmaması gereken özellik ; Türkiye’mizin doğusu ile batısı arasındaki doğma-batma saatleri arasındaki fark yaklaşık 1 saat civarındadır, ancak  enlemler arasındaki küçük zaman farkları dikkate alınmadığında gündüz süresi ülkemizin heryerinde aynı uzunlukta olur.)

Güneş, Şubat  ayının ilk günleri Ankara’da 07:57 de doğacak,  ayın ilk yarısında çok fazla değişmeyecek olan bu doğma zamanı son günü ise 07:23 olacaktır.  Bunun anlamı, sabah okula gidecek öğrenciler için, işe gidecek olanlar için   Güneş ışınlarını biraz daha erken göreceğiz demektir.

Şubat ayı süresince Ankara’da  saat yaklaşık 13:02  civarında  öğlen çemberinden geçecektir.  Diğer kentlerin Ankara’ya göre boylam farklarına uygun olarak, doğma ve batma zamanlarında olduğu gibi, öğlen çemberinden geçiş zamanları  doğusundaki kentlerde daha erken, batısındaki kentlerde ise daha geç olacaktır. ( Örneğin   Ankara’nın Coğrafya Boylamı yaklaşık  32.8 derece doğu,  İzmir’in ise  27.1 derece doğu boylamı, buna göre aralarındaki boylam farkı  yaklaşık 5.6 derece olur.  Her bir derece Güneş’in hareketine uygun olarak 4 zaman dakikasına denk gelir. Buna göre 5.6 x 4 = 22.4 dakika eder.  Öyleyse Güneş, 1 Şubat  günü Ankara Öğlen çemberinden saat 13:02  te geçecek ise, İzmir öğlen çemberinden yaklaşık 22.4 dakika sonra  yanı  yaklaşık 13:24  de geçecek demektir. Ankara’dan daha doğudaki iller için hesap yapılırken boylam farkına denk zaman değeri bu kez  çıkartılır. Bu ayrıntıyı da unutmayalım…) 

GÜNEŞ,  Şubat  ayının   ilk günlerinde,  günortasında, Güney yönünde,   ufuktan en fazla 33 derece yüksekten geçecektir.  Ayın son günlerine doğru  ufuktan yüksekliği yaklaşık  9 derece daha fazla olacaktır. (Ankara’ya göre verilen bu değerler, güneye doğru kaç derece giderseniz o kadar artar.. Kuzeye giderseniz azalır.)  Her geçen gün GÜNEŞ ışınlarının  geliş eğim açısı artacak  demektir.  Ancak  soğuyan, üşüyen hatta donan kara parçasını ısıtmak kolay olmuyor, bunu unutmayalım. Kış daha  sürecek..

Kış sürüyor ancak,  hava durumlarını izlediğimizde görüyoruz ki  özellikle büyük  kentlerin bulunduğu yerlerde kar yağışı yere kadar düşemiyor bile. Düşen kar ise kısa sürede eriyor. Nedenleri, hızlı nüfus artışı,  çarpık yapılaşma, özellikle tarım alanlarındaki betonlaşma, kötü ısınma yöntemleri, yoğun hava kirliliği vb.  Doğanın düzeni,  bir şekilde değişiyor. Bu değişim ise kötüye doğru ne yazık ki.  Gelin, bilinçli bir şekilde nüfus planlaması yapalım, tarım alanlarımızı koruyalım, çevremizi ve atmosferimizi koruyalım. Geleceğimizi de düşünmek zorundayız  Yeter ki isteyelim.. Bu dünya hepimize yeter.

———————————————————————————————————————–

 AY 

 AY,  elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken  ;

27  Şubat   AY,  Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda  :   363 940 km

11  Şubat   AY,   Enöte  ( YER’e en uzak )  konumunda  :   405 650 km

AY’ın   EVRELERİ :

                         Sondördün    :   07 Şubat                              Yeniay          :   16 Şubat                              İlkdördün      :   23 Şubat     

Ocak ayı içinde iki tane Dolunay gerçekleşince, Şubat ayı tıpkı gün sayısında olduğu gibi  yine eksik kaldı. Şubat ayı içinde Dolunay gerçekleşemeyecek.  31 Ocak ve 02 Mart günlerinde var Dolunay evresi.

AY, Yer etrafındaki yörüngesinde dolanırken, gökyüzünde hergün GÜNEŞ’ten açısal olarak yaklaşık 13 derece   doğuya doğru uzaklaşır ve bunun sonucu olarak aynı  gözlem yerinde hergün yaklaşık 45-50 dakika daha geç doğar.

AY’ın evrelerine bakarak  doğma batma zamanlarını tahmin edebilirsiniz.

YENİAY  evresinde ise   Güneş ile hemen hemen aynı doğrultuda olacakları için aynı saatte doğar batarlar. Bu evrede iken bize dönük olan yüzü karanlık olacağı için ve ayrıca Güneş ışınları etkisi ile görülemez. 

İLKDÖRDÜN evresinde : GÜNEŞ öğlen çemberimizde iken, doğu ufkumuzdan  AY doğar, GÜNEŞ battığında ise AY  Güney yönümüzde Öğlen Çemberimizde görülür. Gece yarısı olduğunda  AY batar.

DOLUNAY evresinde : Yerdeki gözlemciye göre GÜNEŞ ile ters-karşı  tarafıta yeralır. GÜNEŞ  batarken doğar,  bütün gece gökyüzünü aydınlatır, GÜNEŞ  doğarken AY batar.

SONDÖRDÜN evresinde : Gece yarısı olduğunda doğar,  sabah GÜNEŞ doğarken AY güneyde en yüksek konumunda olur. Öğlen olduğunda ise günortasında AY batar.

PARÇALI GÜNEŞ TUTULMASI   –    15 Şubat 2018

Parçalı Güneş Tutulması :  Ay, yörüngesinde dolanırken Yeniay evresinde  Güneş ile çok yakın bir görünümde olur. Bazen,  Güneş’in önünden geçer ve gölgesi dünyamız üzerinde  değişik bölgeler ulaşır. Bu bölgelerdeki gözlemciler Güneş’in bir bölümünün ya da tamamının örtülmesini görürler. Buna Güneş Tutulması diyoruz. Ay,  Güneş’in tamamını örterse  Tam Güneş Tutulması gerçekleşir.  Güneş’in önünden geçerken tamamını  değilde bir bölümünü örtünce Parçalı Güneş Tutulması gerçekleşir.

15 Şubat günü böyle bir  Parçalı Güneş  tutulması gerçekleşecek.   Yeniay evresi olarak yukarıdaki bilgide 16 Şubat yazılıdır. Ülkemizde 16 Şubat  gününün ilk dakikalarında oluşan Yeniay evresinde gerçekleşecek tutulma  ülkemizden gözlenemeyecektir.  Ülkemizde geceyarısı iken gündüz Güneşin göründüğü bazı ülkelerde  tarih 15 Şubat’ı göstermektedir. Arjantin, Şili gibi Güney Amerika ülkelerinde ve Antarktika’da gözlenebilecektir.

GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ

Bilgi Notu : 

Gezegenler ve AY   gibi Tutuluma yakın gökcisimlerinin Güneş’in Doğu tarafında olması durumunda, Güneş battıktan hemen sonra gökyüzünde görünürler. Batı tarafında olanlar ise,  Güneş sabah doğmadan önce doğarlar. Bu gökcisimleri  Güneş’e  açısal olarak ne kadar uzak olurlarsa o denli  fazla süre gözlenebilirler.  

MERKÜR :  Şubat ayının ilk günlerinde açısal olarak Güneş’in 8 derece  batısında OĞLAK  takımyıldızı sınırları içersinde bulunacak olan gezegen   16 Şubat günü KOVA takımyıldızı sınırları içine geçecektir. Her geçen gün doğuya doğru olan yörünge hareketi sırasında açısal olarak Güneş’e yaklaşacak, 17 Şubat günü ÜST KAVUŞUM  konumunda Güneş ile aynı hizada olacaktır. İlerleyen günlerde ise Güneş’in doğu tarafına geçecek ve ay sonunda  Güneş’in 9 derece doğusunda yeralacaktır. Güneş’e açısal olarak bu denli yakın olması nedeniyle bu ay içinde gözlenemeyecektir.

VENÜS :   Şubat ayının ilk günlerinde OĞLAK takımyıldızında, Güneş’in doğusunda açısal olarak çok yakın olacak, 8 Şubat günü  KOVA takımyıldızına geçecek, ay sonuna kadar açısal olarak Güneş’e uzaklığı 11 dereceye kadar artacaktır.   Güneş’e açısal olarak yakın olması nedeniyle Şubat ayı süresince gözlenemeyecektir.  Ayın son günlerinde çok uygun koşullarda, temiz bir atmosfer varsa, doğal engel yoksa, günbatımı-tan süresi içinde Güneş battığında Batı da ufka çok yakın belki gözlenebilir.

MARS :  Ocak ayının son günü AKREP   takımyıldızına geçen  “Kızıl Gezgen”, 8  Şubat  günü YILANCI   takımyıldızına geçecektir.  Ayın ilk günü Güneş’in batısında  68  derece açısal uzaklıkta bulunacak, ilerleyen günlerde  doğuya doğru hareketini sürdürecektir. Güneş’in gökyüzündeki doğuya doğru görünür hareketinin daha hızlı olması nedeniyle, ayın son günü Güneş ile arasındaki açısal uzaklık daha da artacak, 79 derece olacaktır. Güneş doğmadan yaklaşık 3,5  saat önca JÜPİTER  ile birlikte  Doğu  ufkunda yükselmeye başlayacaktır.  Ay sonuna doğru biraz daha erken doğacak ve gözlem  süresi  biraz daha artacaktır.

JÜPİTER :  Bu ay içersinde de Güneş’in batısında  bulunacaktır. Ayın ilk günlerinde açısal olarak Güneş’e  yaklaşık 80 derece uzaklıkta iken,  TERAZİ  takımyıldızı içersinde konumu fazla değişmemesine karşın, Güneş’in doğuya doğru hareketi nedeniyle ay sonuna doğru Güneş’ten açısal olarak  yaklaşık  105  derece uzakta olacaktır.   Bunun sonucu olarak  gezegenlerin en büyüğü olan bu dev gaz gezegen ayın ilk günlerinde geceyarısından sonra,  gündoğumudan yaklaşık 5 saat önce doğu ufkunda görünecek, ayın son günlerinde ise daha erken,  gece yarısından hemen sonra doğacak ve  gün doğana dek uzun süre gözlenecektir.   -2 kadirden daha parlak görünümü,  Galileo  uyduları,  Mars ve AY ile yakın görünümde olması ile  güzel bir gözlem hedefi olmayı bu ay da sürdürecektir.

SATÜRN :  Şubat  ayı   içersinde  YAY  takımyıldızı içersinde  konumu fazla değişmeyecek olan  “Halkaların Efendisi” denilebilecek bu güzel görünümlü dev gaz gezegen,  ayın ilk       günlerinde Güneş’in Batı tarafında ve 37  derece açısal uzaklıkta olacaktır. Bu tarihlerde, Jüpiter ve Mars  tan sonra  Güneş’in doğuşundan yaklaşık 3 saat önce  doğacak ve gündoğumuna kadar Güneydoğu ufkumuzda gözlenebilecektir.   Ay sonuna doğru  Güneş’in doğuya doğru olan hareketi sonucunda açısal uzaklık 61 dereceye kadar çıkacaktır. Bunun sonucu ayın ilerleyen günlerinde, daha erken doğacak  ve daha uygun gözlem koşulları olacak demektir.

Şubat ayı süresince Güneş battıktan hemen sonra  Güneydoğu  ufkumuzdan  Ülker(Pleiades) Açıkyıldız Kümesi, Boğa takımyıldızı, ardından parlak yıldızları ve görkemli bulutsuları  ile  Avcı (Orion) takımyıldızı doğmuş olacak ve onları gökyüzünün en parlak görünen yıldızı Akyıldız (Sirius) izleyecektir.

Merkür ve Venüs Şubat ayı süresince açısal olarak Güneş’e yakın olacakları için gözlenemeyecekler  ancak,  Jüpiter, Mars ve Satürn ;  Güneş’in batısında bulunacaklar ve gece yarısından sonra sıra ile güneydoğu ufkumuzdan doğacak ve gündoğumuna kadar  gökyüzünde  dizilmiş şekilde görüneceklerdir. Ay,  ilkdördün evresi sonrasında, 8 Şubat’ta Jüpiter,  9 Şubat’ta  Mars ve 11 Şubat’ta ise Satürn’e yakın görünümde olacaktır.

Bu üç gezegenin sıralandığı yerlerde ise yine gökyüzünün güzel bir bölgesi bulunmaktadır. Antares gibi Akrep ve Yay takımyıldızının parlak yıldızları bu üçlüye ve Ay’a eşlik edeceklerdir.  Yay takımyıldızı bölgesinde  Samanyolu gökadamızın merkez doğrultusundaki  çok sayıda küme, bulutsu gibi derin uzay cisimlerinin var olması  gözlemciler için güzel hedef oluşturacaktır.

Kış mevsimindeyiz, havalar soğuk olur. Ancak kentlerden uzaklaştığınızda atmosfer daha temiz olur  ve  pırıl pırıl gökyüzü siz bekliyor olacaktır.

Gökyüzünüz açık olsun.. İyi gözlemler..

   Günlere Göre

   Şubat  ayı Gökolayları

01   AY ve Regulus (Aslan takımyıldızının en parlak yıldızı) çok yakın görünümde

07   AY ;  SONDÖRDÜN  evresinde

07   AY ve Jüpiter yakın görünümde

09   AY ve Mars yakın görünümde

11   AY ;  bu ay içinde Yer’e en uzak(enöte) konumunda  405 650 km

11   AY ve Satürn yakın görünümde

11   Mars ve Antares (Akrep takımyıldızının en parlak yıldızı) çok yakın görünümde

15   Parçalı Güneş Tutulması (Ülkemizde gece saatlerinde gerçekleşecek ve gözlenemeyecek,, Antarktika ve Güney Amerika’nın güneyindeki ülkelerde görülecektir.)

16   AY ; YENİAY  evresinde

17   Merkür ; ÜSTKAVUŞUM konumunda (Yer-Güneş-Merkür açısı = 180 derece )

23   AY , İLKDÖRDÜN evresinde

23   AY ve Aldebaran (Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı)  çok yakın görünümde.

27   AY ;  bu ay içinde Yer’e en yakın(enberi) konumunda  363 940 km

Acısıyla tatlısıyla,  iyisi ile kötüsü ile bir yılı daha geride bıraktık. Geçen bir yılın , önceki yılların muhasebesini yaparak dertlenmek, “keşke” lerle üzülmek  yerine aldığımız derslerle geleceğe umutla bakmak gerek diye düşünüyorum. Gelin, siz de böyle yapın.

Yeni yıl ve gelecek yıllar umut dolu olsun, sağlıklı, mutlu, başarılarla dolu, sevdiklerimizle birlikte özgürce yaşayacağımız  güzel günler getirsin.. Sevgilerimle..

2018  YILINDA  GÜNEŞ

Güneşimizin gökyüzündeki  görünür hareketi sırasında hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yerdeğiştirdiğini  bu yazılardan öğrendiniz artık.    Bu hareketi sırasında da Güneşimiz bir yıl   süresince  Burç adı verilen 13 takımyıldızın sınırları içersinde yolalmaktadır.  2018 yılı içersinde GÜNEŞ’imizin takımyıldızı sınırlarından geçiş günlerini aşağıdaki  çizelgeden görebilirsiniz. ( Örn:  YAY’dan  20 Ocak tarihinde OĞLAK takımyıldızı sınırları içine geçecek.. 16 Şubat günü ise OĞLAK’tan  KOVA takımyıldızı sınırlarına geçecek..)

 Tam öğlen zamanında, yani  Güneş’in Güney yönümüzde Öğlen çemberimizden geçişi anında  ufkumuzdan yüksekliği 2018 yılı içinde tarihlere göre aşağıdaki çizelgede görülmektedir.(Değerler,  yaklaşık 40 derece enlemli Ankara ili için verilmiştir..)

Çizelgeden de görüleceği gibi,  Güneş’in tepemize yakın geçişlerinin olduğu günlerde sıcak günler olmaktadır.

 Bilgi Notu :

GÜNEŞ’imizin  bir yıl boyunca gökyüzünde izlediği çembere “TUTULUM” denilmektedir. Güneş, bu çember üzerinde  hergün yaklaşık 1 derece doğuya doğru yolalır.  Güneş ve Ay Tutulmaları,  YER, AY ve GÜNEŞ tam bu çember üzerinde ve aynı hizada olduklarında gerçekleşir. Tutulum denmesinin nedeni de budur. Diğer gezegenler ve AY da bu çembere çok yakın dolanırlar. Hepsinin dolandığı, Tutulum çevresindeki band şeklindeki bu bölgeye  ZODYAK KUŞAĞI  adı verilir.

Bilgi Notu :

Güneş Tutulum üzerinde hareket ederken  Gök Eşleğine uzaklığı yanı DİKAÇIKLIĞI sürekli değişmektedir. 21 Haziran’da Gök Eşleğinden kuzeye doğru  en fazla 23.5 derece uzaklaşır. 22 Eylül’de gökeşleğini keserek sonra güneye iner, 21 Aralık günü maksimum ( – değer alarak) 23.5 derece olur, sonra tekrar Eşleğe yaklaşır ve sonra gökeşleğinden kuzeye doğru  uzaklaşır ve bu döngü sürer gider. Gökeşleğine olan açısal uzaklıktaki bu değişim, doğma-batma zamanlarını, gün süresi gibi kavramları belirler.  

OCAK AYINDA GÜNEŞ :

18 Aralık 2017 günü  YAY takımyıldızı sınırları içersine girmişti. 2018 yılının ilk gününde de YAY takımyıldızı sınırları içinde  gözlenecektir.  20 Ocak günü ise komşu OĞLAK takımyıldızı sınırları içersine geçecek ve ay sonuna kadar bu takımyıldız sınırları içersinde görülecektir.

GÜNEŞ,  gökyüzündeki yıllık görünür hareketi sırasında 21 Aralık tarihinde  Gökeşleğine  güney tarafında en uzak konuma gelmiş  ve   En Uzun Gece – En Kısa Gündüz bu tarihlerde yaşanmıştı. Aynı zamanda bu tarihlerde  ufuk düzlemimizdeki   doğma ve batma anındaki konumu sınır değerlere gelmişti.   Bunun sonucu olarak Ocak yının ilk günlerinde Doğu noktasından Güney yönüne doğru 31 derece öteden doğacaktır. Akşamları da aynı şekilde battığı nokta Batı noktasından Güney yönüne doğru 31  derece ötede olacaktır.  Ay sonuna doğru bu değerler  hergeçen gün  küçülerek  23 dereceye kadar inecektir. Bunun anlamı  GÜNEŞ artık kuzey yarıküreye doğru yolalıyor demektir.

21 Aralık günü  KIŞ  GÜNDÖNÜMÜ ;  en kısa GÜNDÜZ  – en uzun GECE  gerçekleşmişti. Bu tarihten sonra artık geceler kısalmaya, gündüz süreleri ise artmaya başlar.   Ocak ayının ilk günlerinde yaklaşık 09 sa 24 dk olan gündüz süresi ay sonuna doğru yaklaşık 45 dakika artacak ve 10 sa 08 dk olacaktır. ( Burada unutulmaması gereken özellik ; Türkiye’mizin doğusu ile batısı arasındaki doğma-batma saatleri arasındaki fark yaklaşık 1 saat civarındadır, ancak  enlemler arasındaki küçük farklar dikkate alınmadığında gündüz süresi ülkemizin heryerinde aynı uzunlukta olur.)

Güneş, Ocak ayının ilk günleri Ankara’da saat  08:10 da doğacak,  ayın ilk yarısında çok fazla değişmeyecek olan bu doğma zamanı son günü ise  07:58 olacaktır.  Bunun anlamı, sabah okula gidecek öğrenciler için, işe gidecek olanlar için  bu ay içersinde  bu durum çok değişmeyecek demektir.

Ocak ayı süresince Ankara’da  saat 12:52  ile  13:01 arasında öğlen çemberinden geçecektir.  Diğer kentlerin Ankara’ya göre boylam farklarına uygun olarak,  doğusundaki kentlerde daha erken, batısındaki kentlerde ise daha geç geçecektir.   ( Örneğin   Ankara’nın Coğrafya Boylamı yaklaşık  32.8 derece doğu,  İzmir’in ise  27.1 derece doğu boylamı, buna göre aralarındaki boylam farkı  yaklaşık 5.6 derece olur.  Her bir derece Güneş’in hareketine uygun olarak 4 zaman dakikasına denk gelir. Buna göre 5.6 x 4 = 22.4 dakika eder.  Öyleyse Güneş, 1 OCAK günü Ankara Öğlen çemberinden saat 12:52  te geçecek ise, İzmir öğlen çemberinden yaklaşık 22.4 dakika sonra  yanı  yaklaşık 13:14  de geçecek demektir. Ankara’dan daha doğudaki iller için hesap yapılırken boylam farkına denk zaman değeri çıkartılır. Bu ayrıntıyı da unutmayalım…) 

GÜNEŞ,  günortasında, Güney yönünde,  OCAK  ayı   ilk günlerinde ufuktan en fazla 27 derece yüksekten geçecektir.  Son günlerine doğru  ufuktan yüksekliği yaklaşık  6 derece daha fazla olacaktır. (Ankara’ya göre verilen bu değerler, güneye doğru kaç derece giderseniz o kadar artar.. Kuzeye giderseniz azalır.)  Her geçen gün GÜNEŞ ışınlarının  geliş eğim açısı artacak  demektir.  Ama soğuyan, üşüyen hatta donan kara parçasını ısıtmak kolay olmuyor, bunu unutmayalım. Kış daha  yeni başladı.

Kış yeni başladı… diye bitirmiştik üstteki paragrafı. Ancak  YER, Güneş etrafındaki elips yörüngesinde dolanırken, Ocak ayının ilk günlerinde ısı  kaynağımız olan GÜNEŞ’e iyice  yaklaşmış olacak. ( En yakın olduğu konumdaki uzaklık : 147 milyon km) Yani kış ortasında sobaya yakın olmak gibi bir şey. Ancak, dünyamız üzerinde mevsimlerin Güneş’e olan uzaklıkla bağlantısı yok gibi .  Dünyamızın yapısı,  diğer gezegenler gibi,  küre biçiminde. Güneşten gelen ışınım hangi bölgeye daha dik olarak düşüyorsa orası daha çok ısınıyor. Temel neden bu. Bu nedenle de,  Güneş’e en yakın olduğumuz 3 Ocak günü Kuzey yarıkmkürede  en soğuk günler yani kış mevsimi yaşanmaktadır. Aynı günlerde, güneş ışınları güney yarımküreye daha dik düştüğü için  oralarda mevsim Yaz olmaktadır.

———————————————————————————————————————–

AY 

 AY,  elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken  ;

01  Ocak   AY,  Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda  :   356 566 km

2 Ocak    DOLUNAY,  SÜPER AY

15  Ocak   AY,  Enöte  ( YER’e en uzak )  konumunda  :   406 461 km

30  Ocak   AY,  Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda  :   358 995 km

31 Ocak     DOLUNAY,  SÜPER AY,   MAVİ AY,   Tam AY Tutulması

AY’ın  yörüngesinde bir kez dolanma süresi  yani  YER etrafında Dolanma Dönemi :  27.32 gün olduğunu biliyorsunuz.

Ocak ayının ilk gününde AY  yörüngesi üzerinde YER’e en yakın konumunda olacaktır. Sonra, 27.32 gün geçecek, bir kez dolanmış olacaktır. Bu arada yörüngesinin konumu-durumu  sürekli değiştiği için enberi noktası biraz ötelenmiş olacaktır. Ancak yine de bir süre sonra Ocak ayı içersinde enberi noktasından bir kez daha geçmiş olacaktır.

Bu özelliğin yanısıra bir başka özel durum daha gerçekleşmiş olacak bu ay içersinde. Her iki enberi geçişi sırasında AY’ın evresi DOLUNAY evresi olacaktır. Yani iki tane SÜPER AY olacak demektir. (AY ,   YER’e en yakın konumunda iken DOLUNAY evresi gerçekleşirse, bu dolunaya SÜPER AY  deniliyor.)

Aynı ay içersinde oluşan iki dolunaydan  ikincisine Mavi Ay denildiğini de öğrendik artık.

Bununla da bitmiyor ilginç durumlar. 31 Ocak günü   DOLUNAY,  SÜPER AY, aynı zamanda MAVİ AY ve  bir TAM AY TUTULMASI da olacak.

Sonuç olarak, Ocak ayı içinde,  iki enberi geçişi sırasında iki dolunay, iki süper ay ve bir mavi ay ve bu sırada bir tam AY tutulması tanımlarına uygun durumlar gerçekleşmiş olacaktır.

AY’ın   EVRELERİ :

Dolunay        :   02 Ocak                   Sondördün    :   08 Ocak            Yeniay          :   17 Ocak   

İlkdördün     :   24 Ocak                    Dolunay         :   31 Ocak

AY’ın evrelerine bakarak  doğma batma zamanlarını tahmin edebilirsiniz.

YENİAY  evresinde ise   Güneş ile hemen hemen aynı doğrultuda olacakları için aynı saatte doğar batarlar. Bu evrede iken bize dönük olan yüzü karanlık olacağı ve Güneş ışınları etkisi ile görülmez.  Bu evreden sonra  AY hergün yaklaşık 13 derece   GÜNEŞ’ten doğuya doğru uzaklaşır ve hergün yaklaşık 45-50 dakika daha geç doğar.

İLKDÖRDÜN evresinde : GÜNEŞ öğlen çemberimizde iken, doğu ufkumuzdan  AY doğar, GÜNEŞ battığında ise AY  Güney yönümüzde Öğlen Çemberimizde görülür. Gece yarısı olduğunda  AY batar.

DOLUNAY evresinde : GÜNEŞ ile ters tarafımızda yeralır. GÜNEŞ  batarken doğar,  bütün gece gökyüzünü aydınlatır, GÜNEŞ  doğarken AY batar.

SONDÖRDÜN evresinde : Gece yarısı olduğunda doğar,  sabah GÜNEŞ doğarken AY güneyde en yüksek konumunda olur. Öğlen olduğunda ise günortasında AY batar.

TAM AY TUTULMASI   –    31 Ocak 2018

Ocak ayının ikinci dolunayında AY,   YER’in tam gölge konisinin içinden geçecek. Tam gölge konisi içinde bulunduğu sırada  YER atmosferinden kırılarak geçen ve AY yüzeyine düşen kırmızı ışıklar nedeniyle bakır renkli, kızıl renkli DOLUNAY  görülür.  31 Ocak günü bu olayın gerçekleştiği saatlerde ise AY bizim ufkumuzun altında olacağı için  ülkemizden gözlenemeyecektir. Ancak doğu illerimizde,   AY doğduğunda Tam Tutulma sonrasındaki tutulmanın son evreleri uygun koşullarda çok kısa süre gözlenebilecektir. Tam tutulma evresindeki güzel görünüm ne yazık ki gözlenemeyecektir.

GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ

Bilgi Notu : 

Gezegenler ve AY   gibi Tutuluma yakın gökcisimlerinin Güneş’in Doğu tarafında olması durumunda, Güneş battıktan hemen sonra gökyüzünde görünürler. Batı tarafında olanlar ise,  Güneş sabah doğmadan önce doğarlar. Bu gökcisimleri  Güneş’e  açısal olarak ne kadar uzak olurlarsa o denli  fazla süre gözlenebilirler.  

 MERKÜR :  Yeni yılın ilk ayında, Güneş’in batısında YILANCI  takımyıldızı sınırları içersinde bulunacak olan gezegen   13 Ocak günü YAY, 31 Ocak günü de OĞLAK takımyıldızı sınırları içine geçecektir.   01 Ocak günü açısal olarak Güneş’e en uzak görünümde (EBBU : En Büyük Batı Uzanımda : Yaklaşık 22 derece) olacaktır.  Bunun anlamı ise  Güneş doğmadan önce doğu ufkumuzda ufka çok yakın konumda  olacak ve hava, ışık ve çevre kirliliği yoksa  belki gözleyebilirsiniz. İlerleyen gnlerde ise açısal olarak Güneş’e yaklaşacak ve gözlenemeyecektir.

VENÜS :   Ocak ayının ilk günlerinde Güneş’in batısında ancak açısal olarak çok yakın olacak, 08 Ocak günü  ÜSTKAVUŞUM konumunda ( Uzanım açısı  u=180 derece ) Güneş’in ardından  geçecek ve ay sonuna kadar bu kez Güneş’in doğusunda ve açısal olarak yakın konumda olacak olan Venüs  Ocak ayı süresince gözlenemeyecektir.

MARS :  Ocak ayı süresince  TERAZİ takımyıldızı sınırları  içinde ve Güneş’in batısında  55-65 derece açısal uzaklıkta bulunacaktır.  JÜPİTER  gezegeni komşuluğundaki konumunu ay sonuna kadar koruyacak olan “Kızıl Gezegen”  Güneş doğmadan yaklaşık 3 saat önca JÜPİTER  ile birlikte  Doğu  ufkunda yükselmeye başlayacaktır.  06/07 gecesi   JÜPİTER ile 10 açı dakikasından daha yakın görünümde olacak ve astrofotografçılar için güzel bir hedef oluşturacaktır. Jüpiter,  Galileo uyduları ve Mars aynı karede..  11 Ocak  sabaha karşı  bu ikiliye  AY eşlik edecek. Kaçırmayın….

JÜPİTER :  Bu ay içersinde de Güneş’in batısında  bulunacaktır. Ayın ilk günlerinde açısal olarak Güneş’e  yaklaşık 50 derece uzaklıkta iken,  TERAZİ  takımyıldızı içersinde konumu fazla değişmemesine karşın, Güneş’in doğuya doğru hareketi nedeniyle ay sonuna doğru Güneş’ten açısal olarak  yaklaşık  78  derece uzaklaşmış olacaktır. Bunun sonucu olarak  gezegenlerin en büyüğü olan bu dev gaz gezegen ayın ilk günlerinde sabah,  gündoğumudan yaklaşık 3 saat önce doğu ufkunda görünecek, ayın son günlerinde ise daha erken,  gece yarısından hemen sonra doğacak ve  gün doğana dek uzun süre gözlenecektir. Parlak görünümü,  Galileo  uyduları,  Mars ve AY ile yakın görünümde olması ile  güzel bir gözlem hedefi olmayı bu ay da sürdürecektir.

SATÜRN :  Ocak  ayı   içersinde  YAY  takımyıldızı içersinde  konumu fazla değişmeyecek olan  “Halkaların Efendisi” denilebilecek bu güzel görünümlü dev gaz gezegen,  ayın ilk günlerinde Güneş’in Batı tarafında ve 7-8 derece açısal uzaklıkta olacaktır. Yakın olması nedeniyle de gözlenemeyecektir.  Ay sonuna doğru  Güneş’in doğuya doğru olan hareketi sonucunda açısal uzaklık 35 dereceye kadar çıkacaktır. Bunun sonucu ayın ilerleyen günlerinde, sabaha karşı Güneş doğmadan 1-2 saat  önce doğacak ve  daha uygun gözlem koşulları olacak demektir.

GÖKTAŞI YAĞMURLARI :

2018 yılının önemli sayılabilecek ilk göktaşı yağmuru  yılın ilk günlerinde.

Quadrantid ( BOOTIDS  )  Göktaşı Yağmuru   3/4  Ocak

Göktaşı yağmurları çoğunlukla bir kuyruklu yıldızın  yörüngesine bıraktığı kalıntılardan kaynaklanır. Ancak bu göktaşı yağmurunda kaynak  Güneş’in etrafında 5.5 yıllık bir dolanma dönemi olan  2003 EH1  isimli asteroiddir.  Büyük Ayı, Ejderha, Herkül ve Çoban takımyıldızların birleştikleri bölgeden geliyormuş gibi gözlenen ve bu nedenle de Quadrantid   adı verilen  göktaşı yağmurunun kaynağının bu asteroid olduğu sonradan belirlenmiştir.

AY’ın  Dolunay evresinin hemen sonrası olması, sabaha karşı  batacak olması  gözlem için olumsuz bir durum, gökyüzü aydınlık olacak demektir.  Bu da göktaşlarının gözlenmesini zorlaştırır.  3/4 Ocak gece yarısında  Kuzey-Doğu ufkunuzdan yükselmekte olan bölgeye bakmayı unutmayın. Çoğunluğu bu bölgeden gelecek ancak daha farklı bölgelerden gelecek olanlara da hazırlıklı olun.. Pek keyifli gözlem olmasa da belki  şansımıza bir ateştopu görebiliriz.

Gökyüzünüz açık olsun.. İyi gözlemler..

Günlere göre OCAK ayı gökolayları :

01   MERKÜR  En Büyük Batı Uzanımda (EBBU : 22.7°  Batı )

01  AY,  Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda  :   356 566 km

02  DOLUNAY

03  YER.   Günberi konumunda (Güneş’e en yakın konumda  : 0.98329 AB  : 147 milyon km )

03/04   Quadrantid Meteor Yağmuru

05  AY ve Regulus ( ASLAN takımyıldızının en parlak üyesi) çok yakın görünümde.

08  SONDÖRDÜN

09  VENÜS,  Güneş ile ÜSTKAVUŞUM konumunda  ( u = 180 derece )

11  AY  ve JÜPİTER   yakın görünümde

11  AY ve MARS yakın görünümde

13  SATÜRN ve MERKÜR  çok yakın görünümde

15  AY,  Enöte ( YER’e en uzak ) konumunda :  406 461 km

15  AY, SATÜRN ve MERKÜR  yakın görünümde

17  YENİAY

24  İLKDÖRDÜN

27  AY ve  Aldebaran( BOĞA takımyıldızının en parlak üyesi )  çok yakın görünümde

30  AY,  Enberi ( YER’e en yakın ) konumunda  :  358 995 km

31  DOLUNAY

31  TAM AY TUTULMASI (Ülkemizden izlenemeyecek)

————————————————————————-

ARALIK  AYINDA

GÜNEŞ :

GÜNEŞ’imiz ARALIK  ayının ilk gününden itibaren   YILANCI   takımyıldızı içersinde yolalacaktır. 18  Aralık günü  YAY  takımyıldızına geçecek olan Güneş  2018  yılına da bu takımyıldız sınırları içersinde girecektir. . Güneş o tarihlerde hangi takımyıldız sınırları içinde ise o günler  o takımyıldızın adını alan BURÇ günleri oluyorsa, neden YILANCI takımyıldızı ve doğal olarak YILANCI Burcu!   falcıların dikkatini bile çekmez ??  J  Bu 18 gün içinde doğanlar   burcunuz  YILANCI,  peki ya özellikleriniz, karakteriniz ??  Daha yıldız falcıları yazmadılar bunları.. Şimdi ne olacak ? Ama , bilir misiniz ki, astrologlar, yıldız falcıları bunlarla ilgilenmezler, onlar sadece sizlerin hoşuna gidecek güzel sözler yazarlar, söylerler.. Bu konuda yazılacak çok şey var.. Ayrı bir yazıda ele alacağız bu konuyu…

GÜNEŞ’in ufkumuz üzerindeki doğma ve batma konumu bu ay içersinde çok değişmeyecektir. Ay boyunca,  çok yavaş değişeceğinden  hemen hemen aynı noktadan doğacak ve aynı noktadan batacaktır.  Bu ayın ilk günlerinde  Coğrafya Yönleri olarak bildiğimiz Tam Doğu  ve  Tam Batı  noktalarından güneye doğru 28 derece iken ayın son gününe kadar  bu açı çok yavaş değişecek ve  en fazla  30 derece  olacaktır.

Doğma ve batma saatleri her gözlem yerinde farklı olur. Bu zamanlara etki edenler, yıl içinde hangi gün olduğu, yani Güneş’in dik açıklığı ve gözlem yerinin enlemidir.  Ülkemizin  tamamında aynı saat dilimi ve ortak bir zaman-saat kullanılır.  Güneş, doğudaki bir gözlem yerinde batıdaki bir gözlem yerine göre  daha erken doğar ve batar. Bu fark, iki gözlem yeri arasındaki coğrafya boylamları farkına denk zaman farkı kadardır.

Bu zamanlara etki eden önemli iki  etken ise,  Yer yörüngesinin elips olması ve eksen eğimidir. Bu iki etki sonucunda,  Güneşimiz bazen ortalamadan daha yavaş  hareket ederken bazen de daha hızlı yol alır ve  kolumuzdaki saatlerin gösterdiği zamanlara göre  bazen geç kalmış ya da bazen daha erken geçmiş olur.  Örneğin saat 12:00   Güneş’in tam bölge boylamından geçtiği an diye tanımlanır. Sözünü ettiğim iki etki sonucu tam bu saatte geçmez.  Bu özellik kullanılarak, Güneş’in yıl boyunca, günün aynı saatinde çekilmiş fotoğrafları bir araya getirilerek  ANALEMMA adı verilen güzel görünüm elde edilir. Tunç Tezel ve Cenk Tezel’in 2006 Tam Güneş Tutulmasını da içine alan ve adına TUTULEMMA  dedikleri  çok güzel ve anlam dolu bir  analemma görüntüsü aşağıda görülüyor.

Güneş’imiz yıllık görünür hareketi sırasında  Gökküresi üzerinde Güneye doğru  yerdeğiştirmesini Aralık ayı içinde bitirecektir.  Gündüz süresinde azalma ( gece sürelerinin artması)  21 Aralık gününe kadar sürecek ve değişim bu tarihte yön değiştirecektir..

Güneş, Aralık ayının ilk günleri Ankara’da 07:50 de doğacak,  hergeçen gün daha geç olmak üzere ayın  son günü ise 08:10 da doğacaktır.  Bunun anlamı, sabah okula gidecek öğrenciler, işe gidecek olanlar bu ay içersinde  daha karanlıkta yola çıkacaklar demektir.

ARALIK ayı süresince Ankara’da 12:37  ile  12:51 saatleri arasında öğlen çemberinden geçecektir.  Diğer kentlerin Ankara’ya göre boylam farklarına uygun olarak,  doğusundaki kentlerde daha erken, batıdaki kentlerde ise daha geç geçecektir.   ( Örneğin   Ankara’nın Coğrafya Boylamı yaklaşık  32.8 derece doğu,  İzmir’in ise  27.1 derece doğu boylamı, buna göre aralarındaki boylam farkı  yaklaşık 5.6 derece olur.  Her bir derece Güneş’in hareketine uygun olarak 4 zaman dakikasına denk gelir. Buna göre 5.6 x 4 = 22.4 dakika eder.  Öyleyse Güneş, 1 ARALIK günü Ankara Öğlen çemberinden saat 12:32  te geçecek ise, İzmir öğlen çemberinden yaklaşık 22.4 dakika sonra  yanı  yaklaşık 12:54  de geçecek demektir. Ankara’dan daha doğudaki iller için hesap yapılırken boylam farkına denk zaman değeri çıkartılır. Bu ayrıntıyı da unutmayalım…) 

Tam bu geçişler sırasında yani tam öğlen zamanında  ufuktan yüksekliği ARALIK ayı süresince  28 derece civarında çok az değişim gösterecektir..  Aralık ayı içinde gündüz süresinin uzunlukları da   azalmasını  sürdürecektir.  Ayın ilk günü yaklaşık olarak 09 sa  33 dk olan gündüz süresi  21 Aralık günü  09 sa 20 dk  ile en kısa gündüz olacak, bu tarihten sonra günler uzamaya başlayacak ve ayın son gününde  09 sa 23 dk  olacaktir. 

AY  

 AY,  elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken  ;

04 ARALIK  günü  enberi  konumunda –  YER’e  en yakın konumda olup   uzaklığı  357 690  km

19 ARALIK  günü  enöte   konumunda –  YER’e  en  uzak konumda olup   uzaklığı  406 467  km

Dolunay      :   03  ARALIK                Sondördün    :   10  ARALIK

        Yeniay         :   18  ARALIK                  İlkdördün    :   26  ARALIK

03  Aralık günü AY Dolunay evresinde ve Enberi   konumuna çok yakın olacaktır. Bunun anlamı bu dolunayda görünür çapı oldukça büyük olacak demektir.

Yani   :  SUPERMOON – SÜPER AY

 —————————————————-

03 Aralık        :  AY  dolunay evresinde,

03 Aralık        :   AY,  Aldebaran’ı ( Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı )  örtecek,  Dolunay evresi olunca gözlemi oldukça zor..

06/07 Aralık  :  MERKÜR ve SATÜRN çok yakın görünümde

08 Aralık        :   Ay,  Regulus’u  ( Aslan takımyıldızının en parlak yıldızı )  örtecek

10 Aralık        :  AY  sondördün evresinde,

12/13 Aralık  :  MERKÜR  Altkavuşumda

13/14 Aralık  : AY ve MARS yakıngörünümde

14 Aralık        :  AY, JÜPİTER  ve MARS  yakın görünümde, Güneş doğmadan az önce GD ufkunda,

17-18 Aralık  :  MERKÜR, VENÜS, SATÜRN, AY ve GÜNEŞ yakın görünümde,  gözlenemeyecekler.

18 Aralık  :  AY  yeniay evresinde,

21 Aralık  :   KIŞ GÜNDÖNÜMÜ ( En uzun gece, en kısa gündüz süresi )

26 Aralık  :   AY  ilkdördün evresinde,

31  Aralık  gecesi sabaha karşı AY, Aldebaran’ı (  Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı-Boğa’nın gözü)  örtecek.  Dolunay evresi hemen öncesinde  olunca gözlemi oldukça zor..

13/14 Aralık  :  GEMİNİD ( İKİZLER ) Göktaşı yağmuru

23/24 Aralık  :   URSİD ( AYI ) Göktaşı Yağmuru

21 ARALIK 2017   KIŞ GÜNDÖNÜMÜ

Güneş, gökküresinde TUTULUM üzerindeki  yıllık görünür hareketi sırasında,  şekildeki gibi  Gök Eşleğinin 23.5 derece kuzeyine  çıkar,  23.5 derece  güneyine iner, iki kez de eşlek bölgesinden geçer… Bir başka deyiş ile, Gökeşleğine olan açısal uzaklığı   -23.5  ile   + 23.5 derece arasında sürekli bir değişim gösterir.

Ülkemizin bulunduğu kuzey-orta enlemleri için belirtirsek..  Herhangibir gözlem yerinde dikaçıklık değeri arttıkça  gündüz süresi artar, gece süresi azalır,  dikaçıklık azaldıkça gündüz süresi azalır gece süresi artar. 22/23 Eylül  trihindeki  Sonbahar ILIMI’nda  gündüz ve gece süreleri eşit iken, sonrasında her geçen gün, Güneş daha güneye iner, dikaçıklığı azaldıkça gündüz süresi azalır. Güneş’in dikaçıklığının en küçük olduğu ( -23.5 derece)  21 Aralık günü gündüz süresi en kısa, gece süresi en uzun olur. Bu tarihten sonra, dikaçıklığı artmaya başlar ve gündüz süresindeki azalma durur ve tersine döner, artmaya başlar.  Bunun yanısıra, bu tarihte  en uzun gece, en kısa gündüz  olur demektir. Bu tarihte gece ve gündüz süresindeki değişim yön değiştirmiş, dönmüştür..Bu nedenle bu tarihe  KIŞ   GÜNDÖNÜMÜ denir.

GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ

Bu ay içinde gezegenlerin  hemen hepsi Güneş’e açısal olarak yakın görünümde olacaklardır. Bunun sonucu olarak gözlenmeleri zor olacaktır. Aralık ayının ilk günü Güneş tam doğmak üzereyken-ufkun üzerine çıkarken gezegenler aşağıdaki  şekilde  olduğu gibi  onun yakınlarında  sıralanmış olacaklardır.

MERKÜR : 

Ayın ilk günü GÜNEŞ’in Doğu tarafında ve  GÜNEŞ’e açısal olarak yaklaşık 17  derece uzaklıkta bulunacak olan  YAY  takımyıldızı sınırları içindeki  gezegen  08/09 Aralık günü  YILANCI takımyıldızı sınırlarına geçecektir.

03 Aralık günü  Doğu yönündeki hareketi duracak ve geri yönde harekete başlayacaktır. 06/07 Aralık günü ise SATÜRN ile çok yakın görünümde olacaktır. 12/13 Aralık günü Güneş ile Alt Kavuşum konumunda aynı hizaya gelecek olan  Merkür ay sonunda Güneş’in 23 derece batısında olacaktır.  Ayın ilk günlerinde Güneş batarken,  son günlerinde ise Güneş doğmadan hemen önce  çok iyi koşullarda, çok zor gözlenebilecektir.

VENÜS : 

Aralık ayı süresince  Güneş ile açısal olarak yakın görünümde olacak olan  Dünyamızın İkiz Kızkardeşi sayılan  Venüs ne yazık ki gözlenemeyecektir. Bu ay süresince  ilk dört gün TERAZİ, sonra 04-07 Aralık tarihleri arası AKREP, 07-22 arası YILANCI, sonrasında ise YAY takımyıldızı sınırları içersinde bulunacaktır.

MARS : 

Aralık  ayı ilk günleri  BAŞAK takımyıldızı sınırları içinde bulunacak olan   “Kızıl Gezegen”   ayın 22 sinde TERAZİ  takımyıldızı sınırları içine geçecektir. Güneş’in  Batı tarafında yeralacak ve Güneş’e ayın ilk günleri açısal olarak 44 derece uzaklıkta ike ay sonuna doğru bu açıklık 53 dereceye kadar ulaşacaktır.  Aralık ayı süresince Güneş doğmadan birkaç saat önce doğacak ve yaklaşık 3 saat gözlenebilecektir.  +1.5 

 kadir parlaklığı ile sönük bir görünümde olacaktır. Her  geçen gün biraz daha erken doğacak ve gözlem süresi biraz daha artacaktır.  13/14 Aralık günü AY ile yakın görünümde gözlenecektir.

JÜPİTER :  Gezegenlerin “Ağabeyi”  olan bu dev gaz gezegenin  Güneş ile arasındaki açısal uzaklık (u :  uzanım açısı)     Ayın ilk günü açısal olarak Güneş’e Batı tarafında 26 derece uzakta olacak olan  gezegen hergeçen gün Batı ya doğru açısal olarak uzaklaşacak ve ayın son günü  Güneş’in Batı tarafında 53 derece uzakta olacaktır.    JÜPİTER’in  TERAZİ  takımyıldızı içindeki konumu çok az değişecektir.  Aralık ayı süresince Güneş doğmadan önce  MARS’ın arkasından  bir süre sonra doğacak,  gündoğumuna kadar bir-iki saat gözlenebilecektir.

SATÜRN   :  

Gökyüzünün  güzel görünümlü “Halkaların Efendisi”    dev gaz gezegeni olan SATÜRN, Aralık  ayı  süresince  YAY takımyıldızı sınırları içinde bulunacaktır.  Ayın ilk günlerinde Merkür ile yakın görünümde  çok iyi koşullarda çok zor gözlenebilir, ancak sonraki günlerde ay sonuna kadar gözlenemeyecektir.

GÖKTAŞI YAĞMURLARI :

Aralık ayı içersinde  iki ayrı göktaşı yağmuru gerçekleşiyor.   Göktaşı Yağmurları  sırasında  bilinmesi gereken bir durum sözkonusudur ; belirtilen tarihler, gözlenmesi olası göktaşı sayısının en fazla-maksimum olduğu günlerdir. Bu tarihlerden yaklaşık 1-2 hafta önce ve sonra da göktaşı kaymaları gözlenir. Ancak sayıları az olur ve  verilen tarihler yaklaştıkça sayılar artar, en fazla sayı verilen tarihlerde olur.

GEMİNİD ( İKİZLER)   GÖKTAŞI  YAĞMURU   13/14 Aralık 

 Geminid Göktaşı Yağmuru,  diğer göktaşı yağmurlarında olduğu gibi bir kuyrukluyıldızın kalıntılarının neden olduğu bir olay değil.   “3200 Phaethon”  adı verilmiş olan ve Güneş etrafındaki yörüngesinin dönemi 1.4 yıl olan bir asteroid neden oluyor bu yağmura.  Her 1.4 yılda yörüngesinde bir tur atması  sonucunda yörüngesinde bıraktığı toz-taş parçaları da  çok fazla  olmaktadır. Aslında biraz karışık bir konu.

11 Ekim 1983 tarihinde NASA nın IRAS ( Kızılöte gözlem uydusu) kullanılarak keşfedilmiş bir asteroid. Bu nedenle de bilimsel adı  1983 TB.   İlginç bir yörüngesi var, çok basık bir elips. Güneş’e en yakın  0.14 , en uzak konumu ise 2.4  Yer-Güneş uzaklığında   oluyor.   Yer için tehlikeli sayılabilecek bir cisim. Sürekli izleniyor aynı zamanda.

Çapı 5.1  km, çok büyük değil,  Güneş’e çok yakın geçebilmesi nedeniyle Güneş Tanrısı Helios’un oğlu Phaethon adı verilmiş.

İkizler Göktaşı Yağmuru’na neden olan gökcismi olarak değişik görüşler var.Asteroid değil,  ölü sayılabilecek  bir kuyruklu yıldız çekirdeği olduğu da tartışılıyor.  Daha önce bir çarpışma sonrası bu yörüngede olduğu görüşü de var,  iri ve bol kalıntı bırakması bir başka tartışma konusu. Yağmur sırasındaki izlerin görece parlak ve yavaş – uzun olmasının nedeni olarak ta bu özellikler sayılmaktadır.

Bu yıl 16 Aralık ta  yörüngesinde YER’e  yaklaşık 0.069  Astronomik Birim (27 Yer_Ay mesafesinde)  olacak. Parlaklığı da  bir teleskopla görülecek düzeye gelecek..

İkizler Göktaşı Yağmuru 1862  yılında  Manchester ‘de nehir üzerinden görüntülenmiş, oldukça güçlü bir yağmur !

Yapılan tahminlere göre bir saat içinde  yaklaşık 100 göktaşı kayması gözlenebilecek. Aslında bir hafta öncesi ve sonrasında da daha az sayıda göktaşı kayması gözlenir, ancak  bu sayının en fazla olduğu gece 13-14 Aralık gecesidir.  Toz, taş parçalarının atmosfere giriş hızları  yaklaşık saniyede 30-70 km.  Bildiğimiz gibi, taş parçalarının maddesel olarak “yanma” larının yanısıra, izledikleri yoldaki gazları-havayı ısıtırlar ve  bu nedenle  ışıklı ize  katkı ouşur.

Göktaşı kaymaları,  İkizler takımyıldızının en parlak iki yıldızı olan Castor ve Pollux’un bulunduğu bölgeden geliyormuş gibi görünecekler. İkizler takımyıldızı gece yarısına doğru tamamen doğmuş olacak. Gece yarısına doğru doğu ufkunuza bakmanız yetecek. Sabaha kadar ikizler takımyıldızını izlemeyi sürdürmek gerekir.

Aralık ayı, kış ortası.. Göktaşı yağmuru için, uygun giysi, güvenli ve karanlık bir gözlem alanı bulun ve olanağınız varsa  uzanıp çıplak gözle gökyüzüne, Castor ve Pollux ‘un bulunduğu bölgeye bakmayı unutmayın. Bu yıl, geçen seneden farklı olarak, dolunay yok. Ay,  Yeniay evresine yakın,  bu nedenle de olumsuz etkisi de  fazla olmayacak. Öyleyse  bizi keyifli görsel bir şölen bekliyor..

URSID ( AYI )  GÖKTAŞI YAĞMURU      23/24 ARALIK

Yılın son göktaşı yağmuru. Küçük Ayı bölgesinde gözlenecek çoğunlukla, kutup yıldızının nasıl bulduğumuzu hatırlayalım, oraya bakacağız demektir Bu yağmur da  8P/Tuttle ( Mechain-Tuttle’s Comet)  kuyrukluyıldızının yörüngesinde bıraktığı kalıntılar nedeniyle oluşuyor.

Sayıca çok az olacak. İkizler Göktaşı Yağmuru sonrası  önemsiz kalıyor.

Gökyüzünüz açık olsun.. İyi gözlemler..

2017;   acısıyla, güzeliyle, iyisi ve kötüsü ile çok farklı koşullarda  geçirdiğimiz bir yıl sona eriyor. Dileğim,  2018 ve gelecek yıllar beklentilerimize uygun, daha iyi, insanlık, sevgi ve barış dolu olsun.  Geçen yıl sonunda da aynı dileklerde bulunmuştum.  Düşlediğimiz gibi olmasa da umut her zaman olmalı…

Sevgiyle kalın.