Güneş Fırtınaları Jüpiter’in Aurorasını Şiddetlendiriyor

Güneş’ten çıkıp gezegenler arası ortama yayılan güçlü manyetik fırtınalar, karşılaştıkları gezegenlerin atmosferlerinde aurora veya kutup ışımaları dediğimiz renkli ışık hareketlerine neden olur. Bu ışıklı atmosferik hareketler, dünyamızda ve Jüpiter’deki gibi daha ziyade gezegenlerin kutup bölgelerinde görülür.Güneş’ten çıkan bu kozmik parçacıkların oluşturduğu akım “güneş rüzgarı” olarak adlandırılır ve güneş aktivitesininin şiddetine bağlı olarak zaman zaman artarak fırtına haline dönüşür. Böyle bir zamanda yapılan gözlemler sayesinde, Jüpiter’in atmosferine kadar ulaşan bu parçacıkların Jüpiter’in manyetosferini sıkıştırdığı ve kutup bölgelerinin normalinden yaklaşık 8 kat daha parlak aurora görünmesine neden olduğu bulunmuştur.

Güneş lekeleri gibi Güneş’in yüzeyinde görülen manyetik kökenli yapılar aslında Güneş’in fotosfer, kromosfer ve korona gibi tüm atmosfer katmanlarında değişik biçimlerde kendini gösterir ve etkisini sürdürür. Güneş fırtına12794605_1763959703827206_6590633883253584862_nları, koronadan dışarı doğru atılan şiddetli koronal madde atımı sırasında oluşur ve hızla gezegenler arası ortamda yayılır.

Kutup ışımaları yer atmosferinde de görülür. Kuzey ve güney kutup bölgelerine yakın yerleşim yerlerinde yaşayanlar, gece gökyüzünde renkli bir ışık dansı görürler. Bu atmosferik olayın yüksek enlemlerde görülmesinin nedeni, kozmik parçacıkların gezegenimizin manyetik alan çizgilerini takip edip manyetik kutuplardan içeri girdiği bölgelerdeki atmosferik gazlarla etkileşmesinden dolayıdır. Yüksek enerjili kozmik parçacıklar, gaz atomlarındaki elektronları uyartarak ışık salmalarına neden olur. Farklı atomların farklı uyartılma dereceleri renklenmeyi doğurur. Rüzgar gibi hava hareketleri sayesinde yayılan ışık da dans ediyormuş gibi gökyüzünde seyre değer görüntüler bırakır.

 

Bir cevap yazın

E-Posta adresiniz yayınlanmayacaktır.